và cái được biểu đạt, những bông hoa hồng và tình yêu say đắm của tôi?
Cũng không phải: nói cho đúng ra, ở đây chỉ có những bông hồng “thấm
đượm tình yêu say đắm”. Nhưng trên bình diện phân tích, rõ ràng có ba vế;
bởi vì những bông hồng chứa chất tình yêu say đắm hoàn toàn và chính
đáng có thể phân tách ra thành những bông hồng và tình yêu say đắm: hai
thứ đó tồn tại trước khi kết nối với nhau và tạo thành đối tượng thứ ba kia,
đó là ký hiệu. Trên bình diện trải nghiệm, đúng vậy, tôi không thể tách
những bông hồng ra khỏi thông điệp nó mang theo như thế nào, thì trên
bình diện phân tích cũng thế, tôi không thể lẫn lộn những bông hồng với tư
cách cái biểu đạt và những bông hồng với tư cách ký hiệu: cái biểu đạt thì
trống rỗng, ký hiệu thì đầy ắp, nó là nghĩa
. Lại như một viên đá cuội đen:
tôi có thể để cho nó biểu đạt theo nhiều cách, đó đơn giản chỉ là cái biểu đạt
mà thôi; nhưng nếu tôi uỷ thác cho nó cái được biểu đạt nhất định (kết án tử
hình, chẳng hạn, trong một cuộc bỏ phiếu kín), viên đá cuội ấy sẽ trở thành
ký hiệu. Tất nhiên, giữa cái biểu đạt, cái được biểu đạt và ký hiệu có những
quan hệ liên đới về mặt chức năng (như từ bộ phận đến toàn thể) hết sức
chặt chẽ đến nỗi phân tích xem ra có thể chẳng đi đến đâu; nhưng lát nữa ta
sẽ thấy rằng sự phân biệt ấy có tầm quan trọng hàng đầu để nghiên cứu
huyền thoại như một dạng thức ký hiệu học.
Tất nhiên, ba vế ấy đều thuần tuý là hình thức, và người ta có thể gán
cho chúng những nội dung khác nhau. Đây là vài thí dụ: đối với Saussure là
người đã làm việc trên ngôn ngữ (langue)
là hệ thống ký hiệu đặc thù,
nhưng tiêu biểu về mặt phương pháp, thì cái được biểu đạt là khái niệm, cái
biểu đạt là hình ảnh âm thanh (thuộc lĩnh vực tâm lý) và mối tương quan
của khái niệm và hình ảnh là ký hiệu (từ ngữ, chẳng hạn) hoặc thực thể cụ
thể
, như ta biết, tâm thần dày đặc những tương đương,
những cái-giá-trị-như. Một vế (tôi tránh dành cho nó một vị thế ưu thắng)
thì được tạo thành bởi nghĩa rõ rệt của hành vi, một vế khác thì bởi nghĩa
tiềm ẩn hoặc nghĩa đen của hành vi ấy (chẳng hạn đó là cơ sở tiềm thức của
giấc mơ); còn vế thứ ba, ở đây cũng là mối liên quan giữa hai vế trên: đó
chính là giấc mơ, trong tổng thể của nó, là hành động lỡ dở hoặc chứng
