— Này! Sao lúc nãy chúng bay lại khóc?
Gavroche trỏ thằng bé mà bảo thằng lớn.
— Thằng con nít này thì không nói làm gì. Còn lớn như mày mà vẫn khóc
thì khỉ thật! Làm như con bê ấy!
— Vì lúc ấy chúng em không biết đi về đâu để có nhà ở.
— Nhóc ạ! - Gavroche nói, - người ta không nói nhà. Người ta nói: Xó.
— Vả lại, chúng em sợ phải ở một mình qua đêm.
— Không ai nói đêm, người ta nói mò mò.
— Cảm ơn ông.
— Nghe tao bảo này. Từ nay không được gặp việc gì cũng rên khóc. Tao
sẽ chăm nom chúng mày. Chúng mày rồi sẽ thấy: Chúng mình chơi đùa thích
lắm. Mùa hè chúng ta đi Glacière với thằng Navet bạn tao. Chúng mình tắm
ở bến sông. Chúng mình cứ trần truồng mà chạy trên các đoàn thuyền đỗ
trước cầu Austerlitz làm cho mấy mụ thợ giặt phát cáu. Các mụ ấy la lối,
mắng, chửi, tức sôi gan lên. Giá chúng mày biết họ buồn cười đến mức nào.
Chúng mình rồi sẽ đi xem người xương. Hắn vẫn sống ở quảng trường
Champs Élysées, gầy hơn ai hết. Rồi tao đưa chúng mày đi xem kịch, xem
chính nghệ sĩ Lemaître đóng. Tao có vé vì tao quen với nhiều diễn viên. Có
lần tao đã đóng trò trong một vở kịch. Bọn tao làm một lũ trẻ con như thế
này, chạy dưới một tấm vải căng giả làm biển. Tao sẽ xin cho hai đứa mày
vào đóng trò ở trong rạp ấy. Rồi chúng ta sẽ đi xem người rừng. Những
người rừng đó không phải là thật đâu. Chúng nó mặc may ô hồng có nếp
nhăn, ở khuỷu tay có vết mạng bằng chỉ trắng. Rồi thì chúng ta đi xem Nhạc
Kịch Viện. Đi với bọn vỗ tay mướn. Ở Nhạc Kịch Viện bọn vỗ tay đều là
những tay chiến cả. Tao không đi với bọn vỗ tay các hàng phố. Ở Nhạc Kịch
Viện, mày phải biết, có đứa phải trả hai mươi xu để được vào ngồi vỗ tay, đã
đành đó là những thằng ngốc. Người ta gọi chúng là bọn giẻ lau bát. Chúng
mình cũng sẽ đi xem chém người bằng máy chém. Tao sẽ chỉ cho chúng mày
xem lão đao phủ. Lão ở phố Marais. Tên là ông Sanson. Trước nhà lão có
một cái hộp thư. Ôi chao! Anh em ta sẽ vui chơi như ngày hội.
Một giọt sáp nhỏ trên tay Gavroche làm cho chú sực nhớ thực tế trước
mắt.
— Chết chửa! Bấc hao quá. Phải coi chừng. Mỗi tháng mình không thể
