vong. Victor Hugo trở về thành phố Paris trong tiếng chào mừng trên đường
phố, trước khách sạn mọi người đều hô to câu "Victor Hugo muôn năm".
Nhưng Văn Hào Hugo đã không an hưởng được hòa bình. Thành phố Paris
còn bị quân đội Phổ vây hãm và Victor Hugo đã kêu gọi người Đức nên thiết
lập lại hòa bình giữa hai nước Pháp và Đức bởi vì Đế Chế Thứ Hai đã sụp
đổ. Ông viết: "Hãy xóa biên giới. Giòng sông Rhine nên được dùng cho mọi
người. Chúng ta hãy ở trong một liên bang, liên bang của châu Âu... Hãy duy
trì hòa bình quốc tế. Bây giờ hãy bắt tay với nhau và hãy giúp đỡ lẫn
nhau…". Nhưng mặc dù các lời kêu gọi thống thiết của văn hào, vẫn còn các
hận thù giữa người Pháp và người Đức, vẫn còn sự chia rẽ giữa phái tả và
phái hữu tại nước Pháp, một chính quyền ổn định chỉ là một ảo tưởng. Văn
hào Victor Hugo được bầu làm đại biểu của Quốc Hội Pháp vào năm 1871
nhưng sau một tháng, ông đã từ chức. Victor Hugo đã tình nguyện rời khỏi
nước Pháp một cách cay đắng và trở về đảo Guernsey vào năm 1872 và từ
đây, ông đã trải qua nhiều năm hướng nhìn về Tổ Quốc.
Năm 1873, Victor Hugo trở lại thành phố Paris và được bầu vào Thượng
Viện (The Senate). Ông luôn luôn chống lại các hình thức độc tài mới, chẳng
hạn như ngăn trở các tham vọng của Thống Chế Mac Mahon. Vào năm
1868, bà vợ Adèle của văn hào Hugo qua đời, để lại cho ông nỗi buồn vô
hạn, rồi sau đó là hai cái tang của hai người con trai, chết vào năm 1871 và
1873. Năm 1882 tới lượt cô Juliette Drouet qua đời, cô là thư ký và cũng là
người tình, người bạn đồng hành trung thành của văn hào Hugo. Cùng vào
năm 1882, lễ thượng thọ 80 của văn hào được nước Pháp tổ chức long trọng
với Đại Lộ d'Eylau được đổi thành Đại Lộ Victor Hugo và văn hào được ca
ngợi như một vị anh hùng quốc gia.
Sức khỏe của Victor Hugo suy yếu dần. Vào mùa hè năm 1883, văn hào
đã để lại những điều dặn dò, được coi như lời di chúc: “Tôi cho những kẻ
nghèo 50.000 quan. Tôi ước mong được mang tới nghĩa trang trong quan tài
của người nghèo khó. Tôi từ chối các lời cầu nguyện của tất cả nhà thờ. Tôi
tin tưởng nơi Thượng Đế".
Victor Hugo từ trần vào ngày 22 tháng 5 năm 1885. Mặc dù ước vọng của
ông là được chôn cất trong hoàn cảnh của kẻ nghèo, chiếc quan tài của ông
được đặt tại Khải Hoàn Môn (Arc De Triomph) với 12 nhà thơ lớn đứng kế
