thế nào đem ra bưu điện được? Nàng không bao giờ ra ngoài một mình, còn
mụ Toussaint thì nếu mà giao cho mụ, mụ sẽ ngạc nhiên cho là việc lạ và
nhất định đem đưa cho ông Fauchelevent xem. Trong lúc đang băn khoăn
không biết tính thế nào thì nàng thấy Éponine ăn bận giả trai tới lui thập thò
phía ngoài rào. Nàng gọi “anh thợ trẻ” ấy, đưa anh năm francs và phong thư,
nhờ đem ngay đến địa chỉ đề trên phong bì. Éponine cất phong thư vào túi.
Hôm sau, ngày 5 tháng sáu, Éponine đến nhà Courfeyrac hỏi Marius. Không
phải để trao thư mà, điều này thì các trái tim đang yêu và đang ghen tất biết
rõ, để “xem thử”. Cô đã đợi để giáp mặt Marius, hay ít ra cũng là
Courfeyrac, vẫn là để “xem thử” thôi. Khi Courfeyrac bảo cô: “Chúng tôi ra
chiến lũy đây", thì trong trí cô vụt thoáng qua một ý nghĩ. Chết ở nơi nào
cũng được thì sao lại không dấn thân đến chết ở đấy và bắt Marius cũng chết
theo. Cô đã theo gót Courfeyrac, và nắm chắc được chỗ người ta dựng chiến
lũy. Cô cũng biết chắc Marius chập tối sẽ trở lại nơi hò hẹn. Bức thư Cosette
cô vẫn giữ thì chàng có được tin tức gì đâu mà không đến? Vì thế cô đã đến
phố Plumet, chờ chàng ở đó, và bảo cho chàng biết bạn bè của chàng đang
kêu gọi chàng. Cô tin là như thế chắc chắn chàng sẽ tìm đến chiến lũy. Cô
tính toán trên sự thất vọng của Marius khi không tìm thấy Cosette nữa. Và cô
tính quả không sai. Phần cô, cô đã trở về phố Chanvrerie. Và chúng ta đã
thấy cô làm những gì rồi. Bây giờ thì cô đã chết với một niềm vui trong lòng:
Niềm vui bi đát của con người ghen tuông lôi kéo cả người mình yêu vào cõi
chết, cương quyết không để lọt vào tay ai cả.
Marius hôn lấy hôn để bức thư Cosette. Cosette yêu chàng kia mà! Có
một lúc chàng nghĩ chàng không nên chết nữa. Nhưng rồi chàng lại bảo
mình: “Nàng đi rồi. Bố nàng lôi nàng sang tận bên Anh, còn ông ngoại ta thì
ông có chịu cho ta cưới vợ đâu”. Mọi sự đã an bài sẵn, không thay đổi được.
Những đầu óc mơ mộng như Marius thì khi trải qua những cơn đau xé tận
cùng liền có những quyết định tuyệt vọng. Sống chán chường mới khó lòng
chịu nổi, chứ chết đi thì vụt một cái là xong ngay, khó gì.
Bấy giờ chàng mới nghĩ ra chàng có hai nhiệm vụ phải làm tròn: Một là
báo cho Cosette biết tin chàng chết và gửi nàng lời chào vĩnh quyết, hai là
cứu chú bé, em của Éponine và con của Thénardier khỏi cái tai vạ tày đình
sắp đến ở trên lưng. Chàng có mang theo trong người một cái ví da, chính
