gù nhau, quyến rũ nhau, làm con bồ câu, làm con gà trống, cục cục yêu
đương từ sớm đến chiều soi gương trên mặt vợ, kiêu hãnh, chiến thắng, ưỡn
ngực ra. Mục đích cuộc đời là như vậy đó. Xin lỗi các bạn, đó là ý kiến của
chúng tôi ở thời đại chúng tôi, khi chúng tôi là thanh niên. Chao ôi! Đạo đức
con nỡm! Làm sao mà thời đại đó lại lắm đàn bà đáng mê đến thế và những
gương mặt kháu khỉnh măng tơ! Ta tha hồ phá hại.
Vậy nên các con hãy yêu nhau đi. Không yêu nhau thì trời sinh mùa xuân
để làm gì? Còn ta, ta sẽ cầu xin Chúa hãy cất hết những gì đẹp mà Người ta
bày ra, lấy lại hết, bỏ hết vào hòm những hoa, những chim, những gái đẹp.
Các con ạ, hãy nhận lời ban phúc của lão già này.
Buổi tối hôm ấy nhộn nhàng, vui vẻ, lý thú. Sự vui nhộn tột độ của người
ông kích thích buổi lễ và mọi người hòa theo sự vui vẻ thân mật hầu như
bách tuế ấy. Cũng có khiêu vũ chút ít, và cười đùa nhiều hơn. Một hôn lễ
thân tình dễ dãi. Có mời cụ cố lão thời xưa thì cũng chả sao. Thực ra cụ đã
dự ở hiện thân lão Gillenormand.
Ồn ào một lúc rồi sau yên lặng. Thế rồi đôi vợ chồng mới cưới biến mất.
Quá nửa đêm ngôi nhà Gillenormand trở thành ngôi đền.
Chúng tôi dừng lại ở đây. Trên ngưỡng cửa các động phòng, có một thiên
thần đứng gác, tươi cười, một ngón tay đặt lên môi. Tâm hồn phải chiêm
ngưỡng trước chính điện, nơi đang diễn lễ yêu đương.
Chắc là có những tia sáng ở trên các ngôi nhà đó. Niềm vui chứa trong đó
thế nào cũng thoát ra qua các kẽ đá thành ánh sáng và rọi lờ mờ vào cảnh
đêm. Cuộc lễ thiêng liêng và tất yếu đó không thể không phóng một tia sáng
thần tiên vào cõi vô tận. Tình yêu là cái khuôn siêu việt hòa đúc người đàn
ông và người đàn bà với nhau. Vật thể hợp một, vật thể bộ ba, vật thể cuối
cùng, cái tam thể nhất vị của người từ đó mà ra. Hai tâm hồn cộng sinh nên
một, cuộc hoàn sinh đó gây xúc động cả cho bóng tối. Tân lang là vị cố đạo,
trinh nữ thích thú mà hoảng sợ. Một cái gì trong cảnh vui thú đó bay lên với
Chúa, ở đâu thực sự có hôn nhân, nghĩa là có tình yêu, thì ở đó có lý tưởng.
Giường cưới làm nên một vùng bình minh trong bóng tối. Giá con mắt trần
của chúng ta mà có phép thu nhận những hình ảnh ghê gớm và đáng yêu của
cuộc sống thượng thặng thì chắc chúng ta sẽ thấy những hình bóng của đêm
tối, những dị nhân có cánh, những khách bộ hành sinh trong cõi vô hình,
