Cosette vỗ hai bàn tay xinh xắn vào nhau:
— Thưa bà, bà biết đấy! Lại chuyện lạ nữa!… Thế nghĩa lý gì?
Jean Valjean nhìn nàng, nở một nụ cười phiền muộn; lúc bí, một đôi khi
ông cầu cứu nụ cười ấy.
— Cô muốn làm bà, nay cô được là bà rồi.
— Không làm bà với cha.
— Xin đừng gọi tôi là cha nữa.
— Sao thế?
— Bây giờ tôi là ông Jean, hay Jean không cũng được.
— Cha không là cha nữa? Con không là Cosette nữa ư? Lại ông Jean?
Thế là nghĩa lý gì! Thế là Cách Mạng à? Chuyện ra làm sao chứ? Cha hãy
nhìn thẳng vào mặt con xem nào. Cha lại không muốn ở đây với các con.
Cha không muốn đến ở cái buồng con xếp đặt. Con đã làm gì cha? Con đã
làm gì cha mới được chứ? Có chuyện gì thế cha?
— Không có chuyện gì cả.
— Thế thì sao lại thế?
— Cũng như mọi ngày thôi.
— Sao cha lại đổi tên?
— Bà chẳng đổi tên là gì?
Ông lại cười rầu rĩ như lúc nãy và nói thêm:
— Bà là bà Pontmercy được thì tôi cũng là ông Jean được chứ!
— Con chẳng hiểu đâu vào đâu cả. Thật là ngớ ngẩn. Con sẽ hỏi chồng
con xem có bằng lòng cho cha là ông Jean không? Con chắc chồng con
không bằng lòng đâu. Cha làm con phiền quá. Người ta có những cái kỳ
quặc riêng, nhưng người ta không làm cho con Cosette của người ta phiền
muộn. Không tốt đâu. Cha không có quyền độc ác thế, cha xưa nay vẫn tốt
kia mà.
Ông không đáp.
Nàng giật lấy hai bàn tay ông và nắm chặt đưa lên mặt nàng, ép vào cổ
nàng, dưới cằm nàng, đó là một cử chỉ hết sức âu yếm. Nàng nói:
— Cha ơi! Cha tốt nhé!
Rồi nàng lại tiếp:
— Tôi là thế này, đến ở đây với con này, lại đi dạo chơi với con này; ở
