phút giây ấy đều rực sáng và đi vào cõi thần tiên chói lọi. Các cô thiếu nữ
xinh tươi quả đã đem tất cả hương sắc của mình ra phung phí một cách say
sưa. Cảnh tượng đó người ta tin là không bao giờ chấm dứt. Triết gia, thi sĩ,
họa sĩ ngắm nhìn những cảnh mê ly ấy mà đành chịu bất lực vì chúng nó
chói lóa cả mắt. Watteau kêu: Đây là cảnh “Rủ nhau ra đảo tình yêu”;
Lancret, nhà họa sĩ bình dân, đành ngắm họ như bay bổng tận mây xanh;
Diderot thì dang tay chào đón tất cả các cuộc tình duyên ấy, còn D’Urfé lại
tả thêm vào cảnh đó mấy vị thầy mo.
Cơm trưa xong cả bọn kéo nhau vào khu vườn ngự xem thứ cây lạ vừa
mới đưa từ Ấn Độ sang. Cây tên gì ngày nay chúng tôi không nhớ ra, chỉ biết
là hồi đó cả Paris đều đến Saint Cloud để xem. Giống cây kỳ dị ấy thân nhỏ,
thong thong, trông rất xinh, chẳng có chiếc lá nào, toàn một mớ vô số là cành
cây rối bù, nhỏ như sợi chỉ, phủ đầy một lượt không biết cơ man nào là hoa
trắng li ti, nom giống như một đầu tóc rắc phấn trắng. Ngày nào cũng khối
người vây quanh trầm trồ ngắm nghía.
Xem cây xong, Tholomyès vụt kêu lên: “Tớ cho các cậu đi lừa nhé!” Mặc
cả với người cho thuê lừa đâu vào đấy, cả bọn ngồi lừa trở về theo lối
Vanves và Issy. Đến Issy xảy ra một việc. Vườn cây, tài sản quốc gia, lúc ấy
thuộc quyền sở hữu của người chủ thầu quân nhu Bourguin, hôm ấy ngẫu
nhiên cổng lại mở toang. Họ đi thẳng vào vườn, đến thăm hình nhà ẩn sĩ
trong hang đá, vào phòng trưng bày các loại gương, thử chiếu để xem các
hiện tượng, các sắc màu kỳ lạ. Cái phòng trưng bày khá nổi danh vì những
hình ảnh khêu gợi dục tính này chẳng qua cũng là thứ cần câu tiền rất xứng
với một tay làm tiền trở thành triệu phú hoặc một tên bất lương trở thành vị
thần vườn tược. Họ cùng đến chơi đưa võng chỗ chiếc lưới căng giữa hai cây
dẻ. Các cô gái lần lượt leo lên võng. Tholomyès cũng lần lượt ru. Lưới võng
đưa mạnh, chiếc váy cũng tung bay. Cả bọn phá lên cười. Cái cảnh quần
hồng phấp phới này, giá có Greuze thì nhà họa sĩ chúng ta cũng chộp được
một nếp xiêm trong quần thanh thú. Tholomyès, cái anh chàng có ít nhiều
máu Tây Ban Nha trong người, vì Toulouse có họ với một thành phố bên
Tây Ban Nha là Tolosa, mà chàng thì là người Toulouse, Tholomyès vừa đưa
võng vừa cất tiếng hát theo điệu buồn buồn một bài dân ca cổ mà cảm hứng
chắc bắt nguồn từ hình ảnh một thiếu nữ xinh đẹp tung bay trên chiếc thừng
