II
VÀI NÉT PHÁC HỌA ĐẦU TIÊN VỀ HAI BỘ MẶT
KHẢ NGHI
Con chuột mắc bẫy chỉ là con chuột nhắt, nhưng với mèo thì đến chuột
còm nó cũng thích. Vợ chồng Thénardier là hạng người gì? Hãy giới thiệu
chung ngay bằng vài nét, sau này sẽ bổ khuyết dần.
Những ngữ ấy thuộc về cái tầng lớp vô thừa nhận gồm có những người
thô lỗ giàu xổi lên và những người khôn ngoan sa đọa. Tầng lớp này nằm
giữa tầng lớp gọi là trung gian và tầng lớp dưới. Nó hòa lẫn một vài thói hư
của lớp dưới với hầu hết những tật xấu của tầng lớp trung gian. Vì thế chúng
không có nhiệt tình hào hiệp của người thợ mà cũng vẫn thiếu cái tính ngăn
nắp lương thiện của anh tư sản thị dân. Đó là một hạng người lùn không
vươn lên được. Khi bị một dục vọng nào hun đốt thì họ dễ thành yêu quái.
Con vợ bản chất thô bạo phũ phàng, còn thằng chồng thì là một thằng khốn
kiếp. Cả hai đứa đều có triển vọng tiến khôn cùng trong tội ác. Trên đời có
những con người giống như loài tôm tép chỉ muốn giật lùi và đi sâu mãi vào
trong bóng tối chứ không muốn tiến lên chút nào. Chúng càng có kinh
nghiệm càng thêm xấu xa, chúng tiến sâu vào con đường lầm lỗi, chúng đẫm
mình vào chỗ bùn đen ngày một dày đặc. Hai vợ chồng nhà ấy chính ở vào
loại này. Nhất là vẻ mặt lão Thénardier thì phải làm cho thầy tướng băn
khoăn. Có những người, ta mới trông là phải ngờ vực, đoán thấy đời họ có
một cái gì mờ ám. Chúng thậm thọt lo sợ về phía sau lưng chúng và gầm
ghè, dọa nạt đằng trước mặt. Chúng có cái gì bí mật. Không ai có thể tin
những hành động đã qua và bảo đảm những hành động sắp tới của chúng.
Cái nhìn của chúng có một cái gì đen tối có thể tố cáo chúng. Nghe chúng
nói một câu, thấy chúng làm một điệu bộ, người ta cũng phảng phát thấy
thân thế của chúng có nhiều điều bí ẩn cũng như tương lai còn nhiều chuyện
tối tăm.
Tên Thénardier này theo lời hắn khoe, đã có lúc ở lính, đóng lon đội. Hắn
có tham gia các trận đánh năm 1815 và hình như cũng tỏ ra gan dạ. Để sau