như đứa trẻ được thả cho đi một mình. Có lúc ông cố sức cưỡng mệt mỏi, để
lấy lại cái sáng suốt của mình. Một lần sau cùng, ông cố đặt lại và giải quyết
dứt khoát vấn đề đã làm ông mệt mỏi đến gần như kiệt sức. Có nên đi tự thú
không? Có nên yên lặng ngậm miệng không? Ông cũng không phân biệt
được cái gì rõ ràng cả. Những lý lẽ thoáng qua trong óc từ nãy đến giờ đều
thành mờ ảo, lung linh và lần lượt tan dần đi như mây khói. Song ông cảm
thấy dù mình có quyết định bề nào đi nữa thì trong người mình cũng có cái
gì đó sẽ chết đi, nhất định là thế, không cách nào tránh được. Mình đang sa
vào huyệt, cái bên trái hay bên phải gì cũng thế. Mình đang hấp hối đây,
không biết là hạnh phúc của mình hay đạo đức của mình hấp hối. Trời! Thế
là tất cả bao nhiêu băn khoăn lưỡng lự đều ùa lại chiếm lấy tâm hồn ông. Từ
chập tối đến giờ chẳng thấy ông tiến được chút nào.
Ấy, con người khốn khổ ấy đã để tâm hồn mình vật vã trong kinh hoàng
như vậy đó. Mười tám thế kỷ trước con người bất hạnh này, đấng thần bí
hiện thân của tất cả những thanh cao và đau khổ của nhân loại cũng đã trải
qua một cơn dằn vặt. Trong khi các rặng oliviers run rẩy trước gió của vô
biên phũ phàng, người cũng đã có lúc ngập ngừng khá lâu, đưa tay gạt cái
cốc đáng sợ tràn đầy bóng tối và đêm đen trong những cõi thẳm sâu đầy tinh
tú.
