II
TỔ DÀNH CHO CÚ VÀ BẠC MÁ
Jean Valjean dừng lại ở trước cửa chính cái nhà nát Gorbeau ấy. Cũng
như loại chim dữ, ông ta đã tìm chỗ xa vắng nhất để làm tổ.
Ông lục túi áo gilet, lấy một chiếc chìa khóa vạn năng mở cửa, đi vào rồi
đóng lại cẩn thận và leo lên thang gác, lưng vẫn cõng con Cosette. Lên hết
cầu thang, ông móc túi lấy ra một chiếc chìa khóa khác và mở một cửa khác.
Cái phòng ông vừa vào là một gian phòng tồi tàn nhưng khá rộng, về đồ đạc
chỉ có một cái nệm đặt dưới đất, một chiếc bàn và mấy cái ghế tựa. Một lò
sưởi đặt ở góc, đang cháy, từ ngoài nhìn thấy than hồng. Ngọn đèn đường soi
lờ mờ cảnh nhà nghèo nàn ấy. Cuối phòng, có một cái buồng đặt một chiếc
giường giát cứng. Jean Valjean mang con bé đặt nằm lên chiếc giường đó, nó
vẫn không tỉnh dậy.
Ông bật máy lửa đốt cây nến. Máy lửa, nến đều đặt sẵn trên bàn từ trước.
Cũng như tối hôm qua, Jean Valjean ngắm Cosette với đôi mắt say sưa trong
đó vẻ nhân từ và niềm âu yếm như đến mức điên dại. Con bé bình tĩnh tin
cậy như người khỏe tuyệt đối hoặc như kẻ yếu vô cùng, trước đây đã ngủ
thiếp đi mà không cần biết mình đang ở nơi nào.
Jean Valjean nghiêng mình hôn tay con bé đó. Chín tháng trước, ông đã
hôn tay người mẹ, lúc đó cũng vừa ngủ. Một niềm đau thương lẫn kính cẩn
thắt gan thắt ruột tràn ngập lòng ông. Ông quỳ xuống bên cạnh giường
Cosette.
Trời đã sáng rõ mà con bé còn ngủ. Ánh sáng nhợt nhạt mặt trời tháng
chạp xuyên qua cửa sổ, in lên trần nhà những vệt dài. Thình lình, một chiếc
xe chở đá chất nặng đi qua đại lộ làm chuyển căn nhà như một tiếng sấm trời
giông và làm rung động nó từ nền đến mái. Cosette bừng tỉnh, kêu:
— Vâng, thưa bà! Con đây! Con đây!
Và nó nhảy từ giường xuống, mắt còn nửa nhắm nửa mở vì ngái ngủ. Nó
đưa tay vào góc buồng, miệng nói:
— Chao ôi! Cái chổi của tôi đâu rồi?
Nó mở hẳn mắt và trông thấy gương mạt tươi cười của ông Jean. Nó nói: