những nguyện vọng cuối cùng của cha chàng, những nguyện vọng mà chính
tay cha chàng đã ghi lại, để bây giờ làm trái ngược hẳn những nguyện vọng
ấy.
Nhưng mặt khác chẳng lẽ chứng kiến cái âm mưu này mà không ngăn
chặn lại. Thế nào? Bỏ chết nạn nhân, thả lỏng tên sát nhân ư? Có cần phải trả
ơn cho một thằng khốn nạn như vậy không? Tất cả những ý kiến mà Marius
vẫn ôm ấp từ bốn năm nay, sự việc bất ngờ này đã làm đổ nhào cả. Cả người
chàng rung động. Bây giờ tất cả đều do chàng quyết định. Chàng nắm trong
tay số mệnh của tất cả những người đang vật lộn dưới mắt chàng trong cái
phòng kia, thế mà tất cả những người ấy đều không biết gì hết. Nếu chàng
bắn phát súng, ông Leblanc sẽ thoát, Thénardier sẽ bị hy sinh và biết đâu
Thénardier sẽ thoát? Đẩy người này hay để mặc người kia rơi xuống vực, cả
hai đường đều đưa tới sự hối hận về sau. Làm thế nào? Chọn con đường
nào? Gạt bỏ những kỷ niệm thiết tha nhất, bỏ tất cả những điều tự hứa hẹn
sâu nhất, bỏ cái nhiệm vụ thiêng liêng nhất, lời di chúc kính yêu nhất của cha
chàng, hay cứ để kẻ sát nhân thực hiện tội ác? Chàng như nghe thấy một bên
thì nàng Ursule của chàng van xin cứu lấy cha nàng và một bên đại tá
Pontmercy gửi gắm Thénardier. Người chàng như điên lên, đầu gối chàng
rụng rời. Chàng cũng không có thời giờ cân nhắc nữa, sự việc đang xảy ra
vội vàng, cấp bách như một cơn gió lốc. Cơn gió đó chàng tưởng điều khiển
được, thế mà nó lại cuốn chàng đi. Chàng bàng hoàng cả người, sắp ngất.
Trong khi ấy Thénardier - từ nay chúng ta gọi đúng tên hắn - Thénardier
đi đi lại lại trước cái bàn như người say sưa, mù quáng trong thắng lợi. Hắn
nắm cây nến đặt mạnh trên mặt lò sưởi, mạnh đến nỗi ngọn lửa suýt tắt và
nước nến chảy bắn tung lên tường. Xong hắn quay về phía ông Leblanc, vẻ
mặt hung dữ và khạc ra một câu:
— Thui lửa, hun khói, chặt miếng, băm viên nướng chả thôi.
Rồi hắn vừa đi vừa thét:
— À! À! Tôi vớ được ngài rồi, ngài từ thiện ơi! Ngài triệu phú mặc áo
rách, ngài chuyên môn cho trẻ búp bê. Hừ! Thằng hề già! Ông không nhận ra
tôi à? Ông không phải là người đến Montfermeil, đến cái quán của ta, cách
đây tám năm, đêm lễ Giáng Sinh năm 1823 à! Ông không phải là người đã
dỗ đứa con Fantine, con Sơn Ca đi à! Ông không mặc cái áo khoác ngoài
