bé chào đời. Các thí nghiệm đã chứng minh rằng bào thai bước vào tam cá nguyệt thứ ba sẽ
chuyển động hoặc thay đổi nhịp tim, hoặc cả hai, để phản ứng lại một luồng sáng mạnh chiếu
vào tử cung. Nhưng phải mất rất nhiều thời gian mới có thể thiết lập được đầy đủ các hệ mạch
thực hiện chức năng, vậy nên bé cần tới hơn chín tháng để hoàn thành công việc. Trong một
năm sau khi bé ra đời, mỗi ngày, bộ não vẫn sẽ tiếp tục hình thành tới 10 triệu khớp nối thần
kinh mới. Trong khoảng thời gian đó, bộ não sử dụng chính các trải nghiệm thị giác ngoại vi để
giúp bộ não hoàn thành các kế hoạch xây dựng bên trong.
Thính giác: 4 tuần
Nếu bây giờ bạn bảo với tôi rằng một thông tin khoa học quan trọng sắp được phát hiện, nhờ
vào sự kết hợp của số lần mút núm vú cao su của trẻ khi nghe đọc cuốn Con mèo trong chiếc
mũ (The Cat in the Hat), tôi sẽ gợi ý ngay là có khi bạn phải xem lại đầu óc của mình cũng nên.
Nhưng đây chính xác là những gì đã diễn ra hồi đầu thập niên 1980. Trong suốt sáu tuần cuối
của thai kỳ, các thai phụ trong một nghiên cứu nọ được đề nghị đọc cuốn sách của tác giả Dr.
Seuss thật lớn, hai lần một ngày. Như vậy, sau sáu tuần, tổng thời gian bào thai nghe câu
chuyện là 5 tiếng đồng hồ. Sau khi chào đời, trẻ được cấp cho chiếc núm vú giả nối với một cỗ
máy đo cường độ và số lần mút. Cường độ và tần suất có thể được sử dụng để đánh giá xem bé
sơ sinh có nhận ra thứ gì đó không (một dạng đối sánh mẫu). Sau đó, các bé được nghe các
băng ghi âm giọng mẹ đọc cuốn Con mèo trong chiếc mũ, hoặc một câu chuyện khác, hoặc
không được nghe truyện nào cả. Tần suất và kiểu mút được đo đạc tại mọi thời điểm. Những gì
các nhà nghiên cứu tìm ra thật đáng kinh ngạc. Những em bé đã từng nghe truyện của Dr.
Seuss từ trong bụng mẹ có vẻ đã nhận ra, và tỏ ra thích thú với băng có giọng mẹ mình đọc
cuốn Con mèo trong chiếc mũ. Các bé mút núm vú giả theo một dạng nhất định, bắt nguồn từ
cách bà mẹ đọc cuốn Con mèo trong chiếc mũ, điều này không xảy ra khi đọc cuốn sách khác
hay không đọc cuốn truyện nào cả. Trẻ nhận ra những trải nghiệm thính giác trong bụng mẹ
trước đây.
Giờ đây chúng ta đã biết rằng nhận thức thính giác của trẻ bắt đầu từ sớm hơn rất nhiều so với
kết quả từ thí nghiệm này. Các lớp mô liên quan đến việc nghe có thể được quan sát chỉ bốn
tuần sau thời điểm thụ thai. Thính giác khởi đầu với sự nhú lên của hai khối cấu trúc, trông
giống như hai cụm xương rồng sa mạc nảy ra từ hai bên đầu của trẻ. Chúng được gọi là túi
thính giác nguyên thủy và sẽ hình thành nên phần lớn dụng cụ thính giác của bé. Khi địa hạt
này đã được thiết lập, các tuần tiếp sau đó sẽ được dành vào việc “gây dựng nhà cửa”, từ những
sợi lông trông giống các sợi râu tí hon cho đến các ống mà chúng bám vào, nom hệt như là vỏ
ốc sên vậy.
Vậy đến lúc nào những khối cấu trúc này mới móc nối vào phần còn lại của não, để trẻ có thể
nghe thấy được? Đến giờ thì câu trả lời đã rất quen thuộc: tận đến thời điểm bắt đầu tam cá
nguyệt thứ ba. Bước vào tháng thứ sáu, bạn có thể đem đến một âm thanh nào đó cho bào thai
trong tử cung (chủ yếu là tiếng lách cách) và ngỡ ngàng lắng nghe não bộ tí hon kia yếu ớt gửi
lại những phản ứng kiểu tia điện lẹt xẹt! Đến tháng sau đó, kiểu gọi-và-trả-lời bằng tiếng lách
tách này không chỉ gia tăng về mật độ, mà còn cả về tốc độ phản ứng nữa. Thêm một tháng nữa
hoặc hơn, mọi thứ đã thay đổi. Giờ thì bạn đã có hẳn một em bé tiền sơ sinh không chỉ nghe
được, hồi đáp được, mà còn có thể phân biệt được giữa rất nhiều âm thanh giọng nói, như là
“a” khác với “e”, hay “ba” khác với “bi”. Một lần nữa, chúng ta lại chứng kiến chiến lược của lính
dù: trước tiên là thiết lập địa hạt, sau đó là kết nối mọi thứ về đài chỉ huy trung tâm.
Bé có thể nghe thấy giọng của mẹ trong tử cung từ cuối tam cá nguyệt thứ hai, và đến thời
điểm chào đời, bé thích giọng nói ấy hơn những giọng nói khác. Và khi ra đời, bé phản ứng đặc
biệt mạnh mẽ nếu giọng mẹ được làm nghẹt, tái tạo môi trường siêu thanh trong tử cung. Bé
thậm chí còn phản ứng trước các chương trình truyền hình mà mẹ thường xem khi bé còn là
một bào thai. Trong một thí nghiệm vui nhộn nọ, người ta cho các bé trong bụng mẹ nghe
đoạn điệp khúc quảng cáo trước một bộ phim tình cảm trên truyền hình. Khi những em bé này
ra đời, chúng thôi khóc ngay giây phút được nghe thấy điệp khúc ấy. Các bé sơ sinh có ký ức
