Quê hương yêu dấu hiền hòa...”
Trong tình cảnh ấy chàng gửi lời cầu nguyện lên thượng đế cai quản bầu
trời, gửi gắm người em gái yêu dấu vào bàn tay che chở của Chúa trong lúc
chàng vắng mặt. Chàng lên đường tòng quân, bài hát chuyển sang nhịp
nhanh, dồn dập, sống động. Quẳng hết buồn lo, chàng, người hát vô hình,
chỉ còn một mong muốn là ra chiến trường, đến nơi trận đánh ác liệt nhất,
nơi nhiều hiểm nguy đe dọa nhất, chàng muốn xông lên mặt đối mặt với
quân thù, táo bạo, ngoan đạo và xả thân theo kiểu Pháp. Nhưng nếu như
Chúa gọi chàng về trời, chàng hát, thì xin Người ngự trị trên cao ban phúc
xuống và che chở cho “em”. “Em” ở đây có nghĩa là cô em gái của người
hát; mặc dù vậy Hans Castorp vẫn xúc động tận đáy lòng, và cảm xúc của
chàng không hề giảm sút cho đến khi người lính can trường trong cái hộp
kết thúc bài hát trong những nốt hợp âm thánh ca trầm hùng:
“Ôi Thượng đế trên cao, hãy nghe lời cầu nguyện của tôi Che chở cho em
Margarethe bé bỏng lẻ loi!”
Đĩa nhạc chấm dứt ở đây. Chúng tôi cho rằng nên có mấy lời giới thiệu
bản nhạc này, vì Hans Castorp rất quyến luyến nó, thêm vào đó còn có một
lý do khác nữa, vì nó sẽ đóng một vai trò nhất định trong một tình huống hết
sức lạ lùng mà chúng tôi sẽ nhắc đến ở phần sau. Giờ thì chúng tôi xin
chuyển sang đĩa nhạc thứ năm đồng thời là đĩa cuối cùng trong những tiết
mục ưa thích của Hans Castorp - lần này không phải nhạc Pháp mà là một
bản nhạc mẫu mực của Đức, cũng không phải nhạc opera, mà là một bài ca,
một trong những bài hát thuộc về kho tàng văn hóa dân gian đồng thời cũng
là một tác phẩm nghệ thuật bậc thầy, và chính nhờ vào kết hợp ấy mà bản
nhạc có một dấu ấn tinh thần đặc biệt vượt ra ngoài biên giới quốc gia.
Nhưng tại sao phải vòng vo lâu thế? Đó chính là tác phẩm Cây đoạn của
Schubert, không gì khác hơn bài dân ca quen thuộc Bên giếng nước trước
cổng thành
.
Bài hát được trình bày với tiếng đàn dương cầm phụ họa, bởi một giọng
nam cao tinh tế và rất truyền cảm. Ca sĩ đã thành công trong việc diễn đạt
tác phẩm tưởng như đơn giản nhưng đích thực là một kiệt tác này một cách
rất thông minh, đầy cảm xúc nghệ thuật và nắn nót trong ca từ. Chúng ta ai
