nào là ‘rùng mình’. Thấy chồng cứ luôn miệng than phiền về nỗi chưa toại
nguyện công chúa bực mình múc một thùng nước lạnh dưới suối đầy cá
bống đổ lên người anh chồng đang ngủ, chàng ta giật mình chồm dậy kêu
lên: ‘Ôi, tôi rùng mình quá thể! Nàng ơi, tôi biết thế nào là rùng mình rồi!’.
Một sự phân hủy hữu cơ (tiếng Pháp), câu nói của nhà sinh vật học nổi
tiếng người Pháp Claude Bernard (1813-1878).
Ngày mùng hai tháng mười một là ngày lễ các vong hồn, trước đó một
ngày là lễ các thánh của Cơ Đốc giáo.
Kỳ trông đợi là thời gian chuẩn bị cho lễ giáng sinh, gồm bốn ngày chủ
nhật trước ngày 24 tháng mười hai.
Sách ngày xưa được in khổ đúp gập đôi đóng kín lại đằng gáy, người
mua về trước khi đọc phải tự rọc.
Dựa theo Sinh học thường thức của Oscar Hertwig (1849-1922), trang
264: “Khả năng chứng minh được thuyết khởi sinh (…) tưởng như đã nằm
trong tầm tay, khi trong một chuyến khảo sát đại dương người ta vớt lên từ
dưới đáy sâu những mẫu bùn chứa hàm lượng chất nguyên sinh đặc biệt cao,
và tin rằng chất này dàn thành một lớp bao bọc lấy đáy biển. Huxley đặt cho
nó cái tên Bathybius Haeckelii. Giả thuyết của Oken về loài bọt biển nguyên
sinh hình thành dưới đáy đại dương có vẻ như đã được chứng thực.” Nhưng
sự lạc quan này hóa ra chỉ là ảo tưởng: “Các kết quả xét nghiệm sau đó cho
thấy, chất hữu cơ Bathybius không hề tồn tại. Người ta đã tưởng lầm cặn
thạch cao lắng xuống khi gặp chất cồn khử các mẫu nước biển lấy lên từ đáy
đại dương là chất nguyên sinh.” Cơ sở khoa học của phần Nghiên cứu chủ
yếu dựa trên cuốn sách nêu trên của Hertwig, kể cả nhận định mà Hertwig
trích dẫn lời Nägeli: “Phủ nhận thuyết khởi sinh có nghĩa là chấp nhận phép
màu.”
Gastrulation là một giai đoạn phát triển của phôi thai đa số các loài
động vật, kể cả con người. Tương truyền nhà sinh vật học người Anh Lewis
Wolpert có nói rằng: “Không phải ngày sinh, không phải ngày cưới hay
ngày chết mà gastrulation mới chính là thời điểm quan trọng nhất trong đời
một con người.”
