của bạn. Và ngay cả khi họ đặt cho bạn vài câu hỏi lơ đãng về đời
bạn cho đến thời điểm ấy, thì bạn vẫn có thể ngụy tạo ra toàn bộ.
Một cuộc đời mới. Họ sẽ chẳng đi kiểm tra đâu. Bạn càng kể về nó,
cái cuộc đời trong tưởng tượng đó, thì những bụm lớn không khí
tươi mát càng lướt ngang qua cái chốn kín bưng khiến bạn ngạt thở
suốt bấy lâu nay. Một cửa sổ chợt bật mở, những chớp cửa va đập vì
gió lộng của không trung. Lại một lần nữa bạn thấy ở trước mặt
mình có tương lai.
Nhà xuất bản sách nghệ thuật. Điều ấy v hiện ra trong óc tôi mà
không cần suy nghĩ. Cách đây hơn hai mươi năm người ta có hỏi tôi
định làm gì, hẳn tôi cũng đã ấp úng mà rằng: nhà xuất bản sách
nghệ thuật. Và thế là, ngày hôm nay tôi đã nói điều đó. Chưa gì thay
đổi hết cả. Tất cả những năm đã trôi qua kia đã bị tiêu hủy.
Trừ mỗi việc tôi đã không hoàn toàn gạt phăng đi quá khứ. Vẫn
còn lại một số chứng nhân, một số người còn sống sót trong số
những người từng là đương thời với ta. Một tối, tại quán Le
Montana, tôi hỏi tuổi của bác sĩ Vala. Chúng tôi sinh cùng năm. Và
rồi tôi nhắc cho ông rằng xưa kia chúng tôi đã gặp nhau, ở cùng
quán bar này, lúc khu phố vẫn còn lấp lánh toàn bộ ánh sáng rực rỡ
của nó. Vả lại, tôi thấy dường như mình đã gặp ông rất lâu từ trước,
ở những khu phố khác của Paris, bên hữu ngạn. Thậm chí tôi còn
chắc chắn về điều đó. Vala, giọng khô khốc, gọi một cốc Vi el, chặn
ngang lời tôi vào đúng khi tôi thiếu điều đã gợi lại những kỷ niệm tệ
hại. Tôi bèn im bặt. Chúng tôi sống nhờ một số khoảng thinh lặng.
Chúng tôi biết nhiều điều về nhau. Vậy nên chúng tôi tìm cách tránh
mặt nhau. Tốt nhất, lẽ dĩ nhiên, là hoàn toàn khuất mắt nhau.
Sự trùng hợp thật kỳ cục... Chiều nay tôi lại gặp trúng Vala, khi
lần đầu tiên bước qua ngưỡng cửa quán Le Condé. Ông ngồi ở một
cái bàn trong góc cùng hai hay ba thanh niên. Ông ném về phía tôi
một cái nhìn lo ngại của người đang sống yên lành bỗng thấy một
bóng ma. Tôi mỉm cười với ông. Tôi bắt tay ông mà không nói năng
