Bầu trời suốt ngày đẩy những khí cầu thám thính. Người ta bảo rằng hiện
nay, trong lúc tấn công, quân địch ở đây cũng có cả xe tăng và máy bay
phối hợp với bộ binh. Nhưng cái đó không làm chúng tôi chú ý bằng những
điều người ta nói về loại súng phun lửa mới chế tạo.
Nửa đêm, chúng tôi chợt thức dậy. Mặt đất rung chuyển ầm ầm. Trên đầu
chúng tôi, cả một trận pháo kích khủng khiếp. Chúng tôi co rúm người
trong các ngóc ngách. Chúng tôi có thể phân biệt đủ các cỡ đạn.
Anh nào anh nấy đặt tay lên đồ lề của mình, luôn luôn xem chúng còn
nguyên đấy không. Hầm của chúng tôi rung lên, bóng đêm chỉ còn là gầm
rống và chớp giật. Dưới ánh lửa đạn sáng lòe, chúng tôi ngồi nhaý nhau,
mặt tái đi, môi mím lại, chúng tôi lắc đầu.
Ai cũng cảm thấy tận trong thớ thịt mình, những quả đại bác hạng nặng
đang giật tung thành luỹ chiến hào, đang lao ngập xuống bờ hào, đang xé
vụn những khối bê tông phía trên. Chúng tôi chú ý đến phát nổ mạnh nhất,
dữ dội nhất của một viên đạn rơi trúng vào chiến hào; tưởng như một con
thú dữ gầm rống, vồ vào chúng tôi. Buổi sáng, mấy chú tân binh, nhợt nhạt
cả người nôn thốc nôn tháo. Họ chưa có kinh nghiệm.
Một tia sáng đục lờ và ghê rợn từ từ lọt vào các hầm chúng tôi, làm cho
ánh chớp trái phá rơi càng thêm nhợt nhạt. Trời sáng. Bây giờ tiếng mìn nổ
chen lẫn tiếng đại bác. Sức chấn động của chúng kinh khủng không thể
tưởng tượng được, chỗ nào có mìn nổ, chỗ đó thành một cái hố chôn chung.
Những đơn vị thay phiên đi ra, những trinh sát viên lảo đảo bước trở về,
khắp người nhem nhuốc và run lẩy bẩy. Một cậu nằm im trong một xó và
ăn; một cậu khác, lính trù bị, khóc nức nở; không khí bị dồn ép trong khi
đạn nổ đã hai lần hất cậu ta lên mặt luỹ làm thần kinh cậu ta bị kích động,
chứ không bị thương tích gì cả. Tụi tân binh nhìn cậu ta. Cái này rất là mau
lây; chúng tôi phải coi chừng lắm mới dược, vì miệng nhiều cậu đã bắt đầu
mếu xệch. Trời sáng thì tốt hơn; có lẽ trận tấn công sẽ nổ ra ngay sáng nay.
