Nhớm đè căng thẳng tợ giây đờn,
Không phải như Khẩn có xoắn lăn.
Khẩn là nói lực, Huyền là tượng,
Đừng lộn mạch Lao: Trầm, Huyền, Trường.
Bịnh Nguyên nói: “Căng thẳng như đè vào giây đàn cầm, đàn sắc gọi là mạch Huyền. Mạch Huyền
phần nhiều bị tháo cấp, giận dỗi, thần kinh bị xung động, khí lá Gan bị hoành nghịch gây nên”.
17. CÁCH (ngăn):
Cách mạch hình như án cổ bì,
Khâu huyền tương hợp mạch hàn hư.
Nữ nhân hưu sản tịnh băng lậu,
Nam tử thế hư hoặc mộng di.
Tạm dịch:
Như da trống đè căng là cách,
Thêm Khâu Huyền cùng hợp, hàn hư.
Hết sanh băng lậu đàn bà,
Thoát tinh hư nhược ấy là đàn ông.
Mạch Cách là hiện tượng thiếu máu hao tổn, nếu ở người đàn ông con trai thì thường bởi sắc dục quá
độ, hoặc bị bệnh thoát tinh, hoặc cưới gả sớm quá hao tổn làm ra mạch ấy.
18. LAO (căng mà chìm):
Lao trường khoan đại mạch lao kiên,
Lao vị thường cư trầm phục gian.
Cách mạch khâu huyền tự phù khởi,
Cách hư lao thiệt yếu tường nghiên.
Tạm dịch:
Mạch lao là mạch đi chìm.
Dài to cứng rắn rõ ràng phân minh.
Cách, Khâu, Huyền, nổi ở trên.
Cách, Hư, Lao, Thiệt phải nên tỏ tường.
Mạch Lao là muốn nói cái ý kiên cố, là ý ẩn sâu. Phàm chứng Ung Thư ở vào thời kỳ thứ nhất chưa