Mạch Xúc là hiện tượng mạch ngắn, gấp, là máu đi quá gấp có thể phát sanh biến trạng ở Tim.
26. KIẾT (kết lại):
Kiết mạch hưỡn nhi thời nhất chỉ,
Độc âm thiên thắng dục vong dương.
Phù vi khí trệ, trầm vi tích,
Hạn hạ phân minh tại chủ trương.
Tạm dịch:
Mạch lơi thỉnh thoảng có một ngừng,
Khí âm tràn ngập muốn vong dương.
Nổi là khí trệ, chìm là tích,
Hạn hạ phân minh phải suy lường.
Mạch Kiết phần nhiều bởi hom Tim chướng ngại, máu chảy dội trở lại nên mạch hiện ngừng, chỉ trong
chớp nhoáng rồi trả lại bình thường, dễ thấy nhứt là ở trường hợp sợ hãi.
27. ĐỢI (ngừng lâu thay đổi):
Động nhi trung chỉ bất năng hoàn,
Phục động nhânnhi tác đợi khan.
Bệnh giả đắc chi du khả liệu,
Bình nhân khước dữ thọ tương quan.
Tạm dịch:
Đang động thoạt ngừng hơi lâu lâu,
Đó là mạch đợi có gì đâu.
Bệnh nhân mạch ấy còn thể trị,
Người thường mạch ấy phải lo âu.
Mạch Đợi là hiện tượng suy nhược, bởi tạng Tim suy nhược nên mạch nhảy thường có trạng thái ngừng
lâu.
* * *
I. VỌNG CHẨN
Vọng chẩn nghĩa là khám bệnh bằng phép nhìn bằng mắt. Y học ngày nay thường dùng quang tuyến X
hoặc kính hiển vi v.v… Ở trường hợp nhìn xem, thật có sự giúp ích tương đương, nhưng theoTrung y