Naoji, giá sách, bàn ghế với năm sáu cái hộp gỗ chứa đầy sách vở và tất cả
những thứ trong phòng Naoji ở Nishikata mang hết lên đây. Rồi chúng tôi
quyết định là đợi đến khi Naoji từ Tokyo trở về mới cùng nhau đặt để tủ
quần áo, giá sách chỗ nào cho vừa ý nó nhất. Thành ra đồ đạc cứ để y như
vậy. Giữa căn phòng bừa bãi ngổn ngang đồ đạc đến không có chỗ đặt chân
đó, tôi vô tình cầm một quyển vở của Naoji trong cái hộp gỗ dưới chân và
mở ra xem. Trên bìa quyển vở có ghi mấy chữ “Nhật ký hoa quỳnh”[5],
trong đó viết tùy hứng những dòng như dưới đây. Đây hẳn là quyển nhật ký
ghi lại tâm trạng khổ sở của Naoji khi nghiện á phiện.
Cảm giác thiêu đốt muốn chết. Cái khổ sở này không thể nói nửa lời, một
lời là được. Khi đã vương vào cõi nhân gian, đừng có coi thường cái địa
ngục vô đáy, cổ kim chưa từng có tiền lệ này.
Tư tưởng à? Láo toét cả. Chủ nghĩa ư? Lý tưởng ư? Dối trá thôi. Trật tự ư?
Chân lý ư? Sự thuần túy ư? Tất cả là vờ vịt đấy. Người ta nói dây cát đằng
ở Fushijima có ngàn năm tuổi và ở Kumano cũng đến mấy trăm năm. Nghe
nói hoa của dây cát đằng Fushijima dài nhất đến chín xích[6], của Kumano
cũng năm xích có dư. Chỉ nghe thấy kích cỡ bông hoa thôi mà tim đã muốn
nhảy dựng lên rồi.>
Kia cũng là con của người ta. Đang sống[7].
Lý luận, cuối cùng cũng chỉ là thứ tình yêu hướng về lý luận, không phải là
tình yêu hướng về con người đang sống.
Tiền và gái, lý luận ngượng ngùng vội vã lủi đi mất.
Một chút hé cười của một nàng xử nữ cũng đáng giá hơn tất cả những thứ
học vấn về lịch sử, triết học, giáo dục, tôn giáo, pháp luật, chính trị, kinh tế,
xã hội. Đó là điều mà tiến sĩ Faust[8] đã dũng cảm chứng minh.
