“Giáo hóa trường có ý nghĩa gì?”
“Skinner căn cứ kết quả thực nghiệm suy luận ra con người không
coi trọng ý chí tự do, họ bị phụ thuộc vào sự tăng cường khống chế, sắp
đặt đơn thuần. Lý luận này tuy bị người đương thời chỉ trích, phản đối
nhưng ngược lại để lại cho hậu thế những lợi ích không nhỏ. Liệu pháp
thoát khỏi bệnh sợ hãi và bệnh lo lắng buồn phiền đều lấy lý luận hành vi
của Skinner làm căn cứ. Skinner mộng tưởng sẽ dùng công trình hành vi
để khống chế hành vi của nhân loại. Với tinh thần thực sự cầu thị, tôi rất
phấn khởi với vấn đề này, bởi vì trong thời kỳ “Cách mạng văn hóa”, tôi
đã nhìn thấy rất nhiều những hành vi ngược lại với bản chất con người.
Tôi rất muốn biết cuối cùng cái gì đã dẫn đến sự thất thường tập thể
mang tính toàn dân ấy. Nếu như có thể tìm thấy sức mạnh thần kỳ ấy,
chúng ta có thể triệt để tăng cường tính xã hội của nhân loại, để từ đó
xây dựng nên một thế giới ngày càng hoàn mỹ. Chúng tôi thiết tưởng
kiến lập một môi trường tác động bên ngoài làm ảnh hưởng đến hành vi
của con người và gọi nó là trường Giáo hóa.”
“Ý của thầy là…” Phương Mộc bỗng cảm thấy buồn nôn, “Dùng
huấn luyện để bồi dưỡng cá tính con người tiến tới ảnh hưởng đến hành
vi – giống như huấn luyện động vật chứ gì?”
“Tôi hiểu phản ứng của cậu!” Thầy Châu đau khổ nhắm mắt lại,
“Tôi cũng biết kế hoạch này là phản lại luân lý. Nhưng đối với tôi, thành
tựu học thuật thực sự là một thứ có sức mê hoặc quá lớn”
Chẳng bao lâu, sắc trời bên ngoài bắt đầu u ám, một đám mây đen
to tướng dần dần che kín bầu trời, một đám tuyết lớn như sắp ập xuống:
Trong căn phòng nhỏ hẹp càng trở nên u tối. Mặt hai người đều chìm
trong bóng tối, chỉ có chấm lửa trên đầu thuốc lập lòe.
“Toàn bộ kế hoạch chỉ có tôi và trợ lý của tôi nắm được. Trước tiên
chúng tôi chọn một số người làm đối tượng thí nghiệm, chủ yếu là con
cái những người bình thường. Hằng năm có rất nhiều sinh viên đại học
tốt nghiệp đến sở Nghiên cứu tâm lý thực tập. Tôi chọn trong số thực tập
sinh một số người bố trí cho họ tiến hành theo dõi những đối tượng thí
