trốn được những kẻ thù oán và chạy lên được đỉnh núi cao, ta có cảm giác
an ninh, nghĩ rằng bọn giết người kia sẽ không tìm lên tới được đây, nhưng
tâm vẫn còn hơi sờ sợ. Lỡ chúng tìm tới được thì làm sao? Cái nguy hiểm
lớn nhất là khi nó không tìm tới mình mà mình lại tìm tới nó. Mình đã ở
trên núi rồi mà vẫn có thể một hôm nào đó, giống như chàng dũng sĩ trong
truyện Cửa Tùng Đôi Cánh Gài, mình lại sinh ra cái tâm muốn xuống núi.
Thành ra trong cái mừng vui đó, vẫn còn có một chút sợ sệt.
"Những ai có chí hành đạo ắt phải xa lánh chúng. Lại còn phải trừ diệt năm
loại ngăn che: tham đắm, giận hờn, mê ngủ, lăng xăng, hối hận và nghi
ngờ. Đối với những vấn đề như có đạo hay không có đạo, có Bụt hay không
có Bụt, có kinh hay không có kinh... tâm, ý và thức được gạn lọc bởi chánh
niệm trở nên thanh tịnh không cấu nhiễm; tâm sáng, thấy được chân lý, đạt
tới trình độ không gì là không biết. Lúc bấy giờ các loài trời, rồng và yêu
quỷ không còn mê hoặc được ta nữa. Đạt được thiền thứ nhất cũng như
người có mười loại oán thù đã thoát thân lìa bỏ được, một mình lên ở trên
núi cao không ai hay biết mình ở đâu, cho nên không còn lý do gì phải sợ
hãi nữa. Người xa lìa được dục tình thì cảm thấy bên trong thanh tịnh và
tâm ý yên ổn. Khi đã đạt được thiền thứ nhất rồi thì tiến lên một bước nữa
hướng về thiền thứ hai." Thiền thứ nhất đưa lại cho ta những hạnh phúc và
an ổn như vậy nhưng kỳ thực những hạnh phúc và an ổn đó chưa được
vững chãi cho lắm. Thiền thứ hai là định sinh hỷ lạc. Hỷ lạc của thiền thứ
nhất là ly sinh, nhờ sự xa lìa mà có, và trong thiền thứ hai niềm vui và hạnh
phúc lại sâu sắc hơn, bởi vì nó được sinh ra bởi định chứ không phải bởi ly
mà thôi. Ở đây tầm và từ bắt đầu vắng mặt và cố nhiên tâm nhất cảnh sẽ
vững chãi hơn, và do đó định lớn hơn, và nhờ định lớn hơn nên hỷ và lạc ở
đây cũng vững chãi hơn ở thiền thứ nhất.
"Đạt tới thiền thứ hai cũng như người đã thoát ly được những kẻ oán thù,
tuy đang ở trên thâm sơn nhưng vẫn còn có chút lo lắng là những kẻ kia
còn có thể tìm tới, cho nên lại còn muốn đi sâu hơn vào núi để ẩn mình. Kẻ
hành giả tuy đã xa lìa mười thứ tình dục oan gia kia rồi, nhưng vẫn còn sợ
