Thật đau đớn khi phải nghĩ về một điều gì đó, nói về nó lại càng khó khăn
gấp bội. Trong những ngày tháng bất đắc dĩ ấy, bà đã hiểu một điều về mẹ
cháu, điều mà bà chưa bao giờ nghĩ tới, và chẳng biết có nên nói ra không;
tuy nhiên, vì đã quyết định không che dấu bất cứ điều gì với cháu nên có lẽ
bà cứ tiếp tục. Vậy thì đây. Điều mà bà bỗng dưng hiểu về mẹ cháu là... là
nó chẳng hề thông minh tí nào. Quá trình đi đến việc thấu hiểu rồi chấp nhận
nó thực sự khó khăn vô cùng, một phần là vì bà mẹ nào cũng luôn tự lừa dối
bản thân về con cái của mình, và một phần là vì nó rất giỏi trong việc tung
hỏa mù với những kiến thức giả tạo cũng như tài biện hộ của nó. Nếu có đủ
dũng cảm để đối diện với sự thật trước khi quá muộn thì bà đã bảo vệ nó tốt
hơn và yêu thương nó một cách mạnh mẽ hơn. Và có lẽ nếu bà bảo vệ nó thì
bà đã có thể cứu sống nó rồi.
Đó là điều quan trọng nhất, nhưng trước khi ý thức được như thế thì mọi
chuyện hầu như không thể giải quyết được. Khi xem xét toàn bộ tình cảnh
lúc đó thì chỉ có một cách duy nhất, đó là tuyên bố rằng nó không có đủ
năng lực hành vi, và như thế việc tố tụng là không chính đáng. Vào ngày bà
nói với nó rằng bà và luật sư quyết định làm theo cách đó, mẹ cháu đã nổi
cơn tam bành. “Mẹ làm như vậy là có âm mưu!” nó liên tục la hét. “Tất cả là
vì mưu tính chiếm lấy con gái của con!” Tuy nhiên, bà chắc chắn rằng điều
làm nó đau đớn nhất chính là việc thông báo nó không đủ năng lực hành vi,
vì như vậy có nghĩa là sự nghiệp của nó vĩnh viễn chấm dứt trước khi được
bắt đầu. Nó đang bị bịt mắt và đi trên bờ vực thẳm nhưng vẫn cứ tin rằng
mình đang dạo chơi trên một cánh đồng. Sau đó nó ra lệnh cho bà phải chấm
dứt làm việc với luật sư và hãy quên hết tất cả mọi thứ đi. Nó tự tìm đến một
luật sư khác và bà không còn nghe gì về vấn đề này nữa cho tới ngày nó
mang chùm hoa lưu ly đến tặng bà.
Cháu có biết là bà cảm thấy thế nào khi nó chống khuỷu tay lên bàn và
hỏi tiền không? Đúng, dĩ nhiên là bà đang nói về mẹ cháu, và có lẽ cháu
không cảm nhận được gì ngoài sự giả dối cay độc trong những lời nói của
bà, có lẽ cháu nghĩ rằng mẹ cháu đúng khi nó ghét bà. Nhưng hãy nhớ điều
bà đã nói với cháu ngay từ đầu, rằng mẹ cháu là con gái của bà, và bà đã mất
mát nhiều hơn là cháu đấy. Cháu vẫn còn quá ngây thơ khi mất mẹ, nhưng
