cuối cùng chúng ta sẽ nhớ được “ít thông tin sâu sắc hơn” trong đầu.
[356]
Tác giả chuyên viết về công nghệ Don Tapscott còn thẳng thừng hơn. Giờ
đây khi chúng ta có thể tra cứu bất cứ thứ gì “chỉ với một cú nhấp chuột
trên Google” thì “việc nhớ các đoạn văn dài hay các chi tiết lịch sử” đã trở
nên lỗi thời. Việc ghi nhớ là “một sự lãng phí thời gian”.
[357]
Không có gì bất ngờ khi chúng ta chấp nhận ý tưởng rằng cơ sở dữ liệu máy
tính là một sự thay thế hiệu quả, thậm chí vượt trội so với trí nhớ cá nhân.
Đó là thay đổi kéo dài cả thế kỷ trong quan điểm phổ biến về tâm trí. Khi
chiếc máy chúng ta dùng để lưu trữ dữ liệu trở nên đồ sộ hơn, linh hoạt hơn
và phản ứng nhanh hơn, thì chúng ta cũng quen hơn với ranh giới mờ nhạt
giữa trí nhớ nhân tạo và trí nhớ sinh học. Tuy nhiên đó vẫn là một phát triển
phi thường. Quan điểm cho rằng trí nhớ có thể được “thuê ngoài”, theo cách
diễn đạt của Brooks, trước đây chưa từng được cân nhắc trong lịch sử nhân
loại. Đối với người Hy Lạp cổ, trí nhớ là một nữ thần: Mnemosyne, mẹ của
các nàng thơ Muse. Đối với Augustine, đó là sự phản ánh “rộng lớn và sâu
xa” về sức mạnh của Vị thần đối với con người.
[358]
Quan điểm cổ điển
vẫn rất phổ biến trong thời kỳ Trung cổ, Phục hưng và Khai sáng - trên thực
tế là cho tới gần thế kỷ XIX. Khi William James tuyên bố rằng “nghệ thuật
ghi nhớ là nghệ thuật tư duy” trong một bài giảng năm 1892 trước một
nhóm các giáo viên, ông đang tuyên bố một sự thật hiển nhiên.
[359]
nay, ngôn từ của ông có vẻ đã lỗi thời. Trí nhớ không chỉ mất tính thần
thánh mà còn đang dần mất tính nhân văn. Mnemosyne đã trở thành một
chiếc máy.
Sự thay đổi quan điểm về trí nhớ cũng thể hiện sự chấp nhận so sánh bộ não
với máy tính. Nếu trí nhớ sinh học có chức năng giống ổ cứng, lưu trữ các
bit dữ liệu ở những vị trí cố định và dùng làm đầu vào cho các tính toán của
bộ não, thì việc tải dung lượng lưu trữ đó lên Web không những khả thi mà
theo Thompson và Brooks còn giải phóng cho con người. Nó cung cấp cho
chúng ta bộ nhớ rộng hơn và dọn dẹp khoảng trống trong bộ não để lưu trữ
