của ông đã nhìn nhận như thế khi ông còn rất trẻ, trong khi một ông già như tôi
lại sống trong sự dốt nát và tối tăm đến nỗi không biết được rằng nếu một người
cùng sống với tôi mà bị tôi làm hư hỏng, tôi chắc chắn sẽ bị hại bởi người ấy; thế
mà tôi vẫn cứ làm hư hỏng họ, và cố tình làm điều đó. - ông nói như thế mặc dù
cả tôi hay bất cứ một con người nào cũng đều không được thuyết phục bởi ông.
Nhưng hoặc là tôi không làm hư hỏng họ, hay tôi chỉ vô tình làm họ hư hỏng;
trong cả hai tường hợp ông đều nói láo. Nếu sự xúc phạm của tôi là vô tình, luật
pháp không bắt tội những sự xúc phạm không cố ý: ông phải gọi riêng tôi ra và
cảnh cáo tôi; vì nếu tôi được khuyên bảo tốt hơn, tôi đã có thể loại bỏ điều tôi đã
làm một cách không cố ý - chắc chắn tôi phải làm thế; nhưng ông đã không nói gì
cho tôi và từ chối dạy bảo tôi. Và bây giờ ông lại đưa tôi ra toà, là nơi không phải
để dạy dỗ mà để trừng phạt.
Thưa quí công dân thành Athène, quí vị thấy rõ Meletus đã không hề có sự quan
tâm nào, dù lớn hay nhỏ, về vấn đề này. Nhưng tôi vẫn muốn biết, Meletus, tôi
làm hư hỏng giới trẻ về phương diện nào? Tôi đoán ông muốn tố cáo rằng tôi dạy
giới trẻ không nhìn nhận các thần mà nhà nước nhìn nhận, mà đã dạy họ thừa
nhận các thần khác hay các sức mạnh linh thiêng khác. Theo ông thì đó là các bài
học tôi làm hư hỏng giới trẻ đúng không?
Đúng, tôi quả quyết.
Vậy thì, Meletus, các thần mà chúng ta đang nói tới là ai, ông hãy cho tôi và quí
toà biết, Xin ông hãy diễn tả ý niệm của ông một cách đơn sơ dễ hiểu? Vì tôi vẫn
chưa hiểu có phải ông khẳng định rằng tôi dạy người ta nhìn nhận một số thần, và
như thế là tôi tin có các thần, và tôi không phải là một người hoàn toàn vô thần
Điều này ông không cáo buộc tôi, nhưng chỉ cáo buộc rằng đó là các vị thần khác.
Hay ông có ý nói tôi là người vô thần hoàn toàn và tôi dạy thói vô thần?
Tôi muốn nói theo ý thứ hai này - ông là người vô thần hoàn toàn.
Một lời khẳng định phi thường? Tại sao ông lại nghĩ như thế, Meletus? Có phải ý
ông muốn nói là tôi không tin vào các thần mặt trời hay mặt trăng giống như
những người khác không?
