quí vị, chứng cớ về sứ mạng của tôi là: - nếu tôi cũng giống như bao người khác,
tôi đã không bỏ qua các lợi ích riêng tư của mình trong tất cả những năm qua, để
lo cho lợi ích của quí vị, đến với từng người trong quí vị như một người cha hay
người anh để bảo ban và khích lệ quí vị thực hành đức hạnh. Nếu tôi có được lợi
lộc gì, hay nếu tôi được trả thù lao vì những lời khuyên bảo của tôi, tôi vẫn không
có gì đáng chê trách; nhưng như quí vị thấy đấy, ngay cả sự vô liêm sỉ của các kẻ
tố cáo tôi cũng không dám nói rằng tôi đã đòi hỏi bất cứ ai trả món tiền nào cho
tôi; vì họ không có bằng chứng nào cả. Và tôi có đủ chứng cớ về sự thật của
những điều tôi nói - sự nghèo khó của tôi.
Có thể có người thắc mắc tại sao tôi đi khắp nơi để giảng dạy tại các nơi riêng tư
và chăm lo cho lợi ích của người khác, mà lại không dám bước ra chăm lo cho
cộng đồng và tư vấn cho nhà nước. Tôi sẽ nói lý do tại sao. Quí vị từng nghe tôi
nói đến lời sấm về tôi mà chính Meletus đã nêu lên trong cáo trạng để chế diễu
tôi. Lời sấm này là một giọng nói nhẹ nhàng đã đến với tôi khi tôi còn nhỏ tuổi;
lời sấm ấy cứ luôn luôn cấm đoán chứ không bao giờ truyền lệnh cho tôi làm điều
tôi sắp làm. Đó chính là điều ngăn cản tôi hoạt động chính trị. Và tôi nghĩ như thế
là đúng. Vì tôi tin chắc rằng nếu tôi đã dính líu vào chính trị , tôi đã bị tiêu diệt từ
lâu rồi, và chẳng làm được diều gì tốt lành cho quí vị hay cho bản thân mình.
…
Bây giờ quí vị có thể thực sự tưởng tượng rằng tôi đã có thể sống sót trong tất cả
những năm ấy hay không nếu tôi đã dấn mình vào đời sống hoạt động chính trị,
giả sử tôi là một con người tốt lành và luôn luôn đi theo lẽ phải và công bằng như
là nhiệm vụ hàng đầu của tôi? Hẳn là không, Thưa quí công dân thành Athène, cả
tôi hay bất kì người nào khác. Nhưng tôi luôn luôn là tôi trong mọi hoạt động của
mình, công cũng như tư, và không bao giờ chịu chiều theo những đòi hỏi thấp
hèn của những người bị gán ghép một cách sai lạc là các học trò của tôi, hay bất
cứ ai. Tôi không có các học trò chính qui. Bất cứ ai thích đến nghe tôi, dù già hay
trẻ, đều không bị cấm. Tôi cũng không chỉ trò chuyện với những người có tiền để
trả cho tôi; mà mọi người, dù giàu hay nghèo, đều có thể hỏi và trả lời tôi và nghe
tôi nói; và dù người ấy có trở thành người tốt hay xấu, thì công bằng mà nói
không thể gán kết quả này cho tôi; vì tôi không bao giờ giảng dạy hay tuyên bố
mình giảng dạy họ điều gì. Và nếu có ai nói họ đã từng học hay nghe điều gì nơi