TRIẾT HỌC TÂY PHƯƠNG TỪ KHỞI THỦY ĐẾN ĐƯƠNG ĐẠI - Trang 1165

nào đi đến được với các khái niệm như vậy một cách tiên nghiệm, để sau đó có
thể xác định cả việc sử dụng các khái niệm này một cách có hiệu lực [chính đáng]
đối với những đối tượng của mọi nhận thức nói chung. Một ít sự tự phủ nhận là
cần thiết để từ bỏ tất cả các yêu sách này, vì các mâu thuẫn không thể phủ nhận
được và cũng không thể tránh được của lý tính với chính nó trong phương pháp
giáo điều đã từ lâu huỷ hoại uy tín của mọi hệ thống Siêu hình học xuất hiện cho
tới nay. Mặt khác, lại cần thiết có nhiều sự kiên định hơn để không lùi bước trước
những khó khăn đến từ bên trong và sự chống đối đến từ bên ngoài nhằm thúc
đẩy sự phát triển lớn mạnh của một môn khoa học không thể thiếu được của lý
tính con người bằng một sự nghiên cứu khác hẳn, hoàn toàn ngược lại với trước
nay; một môn khoa học - [ Siêu hình học] - mà người ta có thể chặt bỏ mọi cành
nhánh mọc ra từ thân cây nhưng không thể nào đốn bỏ tận gốc được.

KANT, Phê phán lý tính thuần tuý, Lời dẫn nhập, ấn bản B.

"Allgemeine Aufgabe": vấn đề (chữ "Aufgabe" cũng còn có nghĩa là"vấn đề đặt
ra như là nhiệm vụ" - "aufgegeben") phổ biến hay tổng quát, chung nhất. Chúng
tôi dịch là "vấn đề chủ yếu" cho dễ hiểu và có ý nhấn mạnh.

Đối với khoa học tự nhiên thuần tuý có thể ta còn ít nhiều nghi ngờ về điều sau
này [chứa đựng các nhận thức tiên nghiệm]. Nhưng chỉ cần xem xét kỹ các mệnh
đề khác nhau xuất hiện ngay từ đầu trong vật lý học thực sự (thường nghiệm) như
về tính thường tồn [không biến đổi] của lượng vật chất, về quán tính, về sự bằng
nhau của tác động và phản tác động v.v…, người ta sẽ thấy ngay rằng những
mệnh đề ấy tạo thành một môn Vật lý học thuần tuý hay thuần lý (physica pura
hay rationalis), xứng đáng được trình bày tách rời như một khoa học riêng biệt dù
rộng hay hẹp nhưng có phạm vi hoàn chỉnh của nó.

Ý tưởng và sự phân chia [nội dung] của một môn khoa học đặc thù mang tên Phê
phán lý tính thuần tuý.

Từ tất cả những điều nói trên mang lại ý tưởng (về một khoa học đặc thù có thể
mệnh danh là Phê phán lý tính thuần tuý. Lý tính là quan năng mang lại các
Nguyên tắc của nhận thức tiên nghiệm. Vì thế lý tính thuần tuý là quan năng chứa
đựng các Nguyên tắc để nhận thức cái gì một cách tuyệt đối tiên nghiệm

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.