hai, tôi phải tìm nơi khác xem có thể có những kết quả khác đi kèm mà có thể ảnh
hưởng tới tôi hay không. Vì xa rời nguyên tắc bổn phận của tôi thì rõ ràng là điều
xấu; nhưng bỏ nguyên tắc khôn ngoan của tôi thường có thể rất có lợi cho tôi,
mặc dù giữ nguyên tắc ấy chắc chắn là an toàn hơn. Tuy nhiên, con đường ngắn
nhất và không thể sai lầm là khám phá câu trả lời cho câu hỏi liệu một lời hứa dối
trá có phù hợp với bổn phận hay không, là tự hỏi mình, Tôi có nên hài lòng rằng
nguyên tắc của tôi (tránh hoàn cảnh khó khăn bằng một lời hứa sai) có được coi
như một nguyên tắc phổ quát cho tôi cũng như cho người khác hay không; và tôi
có thể nói với mình, "Ai ai cũng thốt ra lời hứa dối trá khi gặp hoàn cảnh khó
khăn không thể giải quyết được?" Rồi tôi nhận ngay ra rằng, trong khi tôi có thể
muốn lời nói dối, tôi hoàn toàn không thể muốn rằng lời nói dối phải trở thành
một luật phổ quát. Vì với một luật như thế, sẽ không có lời hứa nào, vì sẽ vô ích
khi viện cớ ý hướng của tôi về các hành động tương lai của tôi đối với những ai
không tin vào lời viện cớ này, hay nếu họ hấp tấp tin như thế, họ sẽ lại đối xử với
tôi theo kiểu đồng cắc ném qua đồng xu ném lại. Do đó, nguyên tắc của tôi, ngay
khi tôi muốn nó trở thành một luật phổ quát, sẽ tất yếu tự huỷ diệt chính nó.
KANT, Những nền tảng của siêu hình học về đạo đức.
1. Đức hạnh không tạo nên hạnh phúc nhưng nó làm chúng ta trở thành xứng
đáng để được hưởng hạnh phúc.
2. Bên trong, riêng.
3. Thiện chí không được định nghĩa bởi tính hiệu quả của nó nhưng bởi phương
châm gợi hứng hành động.
4. Thoái hoá, biến chất. Làm sai lệch.
Mệnh lệnh tuyệt đối (l’impératif catégorique)
Mệnh lệnh đạo đức là một mệnh lệnh tuyệt đối: nó ra lệnh một cách tuyệt đối, nó
khiến ta theo đuổi một cứu cánh chứ không phải cầu viện đến một phương tiện
nào để đạt đến một cứu cánh.
