5. Của tinh thần.
6. Tham chiếu: hành động của các vĩ nhân trong lịch sử thế giới.
TRIẾT HỌC TINH THẦN (Philosophie de l’Esprit)
Thành ngữ này dùng để chỉ vừa là hệ thống Hegel trong toàn bộ, bởi vì khái
niệm, là chân lý và toàn thể trong vận động tự phản tư của nó, là chủ thể tính, vậy
là tinh thần (Geist - Esprit), vừa là phần chính của hệ thống, đối lại phần triết học
thiên nhiên. Phần này đã chỉ ra rằng thiên nhiên trong tự thân là thuần lý (trong
mức độ mà khái niệm tạo thành yếu tính bên trong của nó) nhưng không thuần lý
tự quy, bởi vì thiên nhiên không xuất hiện với chính nó như là Ý niệm. Ý niệm
hiện hữu tự thân và tự quy (l’Idée existant en soi et pour soi); tinh thần, trong quá
trình tự phát triển xuất hiện với chính nó và trở thành ý thức về mình như là toàn
thể trong thời đoạn kết thúc của kiến thức tuyệt đối, trái lại, trở thành chủ đề của
triết học về tinh thần. Triết học này bao gồm, như phần Lôgích học và Triết học
tự nhiên, ba thời đoạn: tinh thần chủ quan, tinh thần khách quan và tinh thần tuyệt
đối.
Tinh thần chủ quan và sự đào luyện ý thức
HIỆN TƯỢNG HỌC TINH THẦN (Phnomenologie des Geistes -
Phénoménologie de l’Esprit)
Được viết ở Íena và hoàn tất vào tháng mười, 1806, ngay trong buổi tối trước
ngày những đoàn quân Pháp của Napoléon bước chân vào thành phố này, bản văn
này giữ vị thế của một lý thuyết về nhận thức. Nó chỉ ra bằng cách nào ý thức
đơn giản (Bewusstsein) vốn là cái biểu diện trực tiếp nhất của tinh thần với tư
cách là tinh thần, được dẫn dắt từ kinh nghiệm này qua kinh nghiệm kia, bởi một
biện chứng pháp nội tại, để tiến đến tri thức tuyệt đối (das absolute wissen). Tiến
trình hiện tượng học này tạo thành sự đào luyện của nó. Ba phần đầu của tác
phẩm (ý thức, tự ý thức, lý tính) liên hệ đến tinh thần chủ quan, cá thể, không
giống như tinh thần khách quan, ý thức là một thế giới lịch sử, là tinh thần của
một dân tộc đặc thù (Volksgeist). Như vậy những hình dung của tinh thần chủ
quan tất yếu là trừu tượng bởi vì chỉ có toàn bộ lịch sử là cụ thể (Đô thị cổ, chế độ
phong kiến, thời Khai sáng và Cách mạng Pháp v.v…) chính những hình dung
