hay làm cho người khác cái gì mà anh ta làm cho bản thân mình: trong anh ta nảy
sinh sự ghê tởm chống lại yếu tính của ý chí muốn sống, mà hiện tượng của anh
ta là sự biểu hiện, chống lại yếu tính này nó là căn để và bản thể của một thế giới
mà anh ta thấy nỗi khốn khổ thảm thương. Vì thế anh ta khước từ nó với tư cách
nó biểu thị nơi anh ta, và nó được diễn tả qua thân xác anh ta, cách xử sự của anh
ta cải chính hiện tượng đó của ý chí và mâu thuẫn công khai với nó. Xét kỹ bản
thân thấy mình chẳng là gì, ngoài chỉ là một hiện tượng của Ý chí, anh ta thôi
không còn ham muốn cái gì nữa cả, anh ta tự ngăn mình ràng buộc Ý chí vào bất
kỳ điểm tựa nào, cố gắng giữ mình dửng dưng với mọi sự.
Arthur Schopenhauer, Thế giới như ý chí và như biểu tượng.
1. Trong thần thoại Ấn giáo, Maya là nữ thần ảo tưởng. Không gian, thời gian,
nhân quả, phân biệt chủ_khách thể tạo thành bốn bức màn ảo hoá của Maya.
2. “Từ cùng một suối nguồn phun trào ra lòng từ ái, sự dịu dàng, mọi đức hạnh,
cũng phun trào ra sự phủ định ý chí ham sống”, Schopenhauer viết trước đó.
NGHỆ THUẬT VÀ TỒN TẠI (l’art et l’existence)
Không phải chỉ có triết học mà đến cả các tác phẩm nghệ thuật thẩm mỹ vốn từ
cơ bản cũng vẫn hướng tới việc giải quyết những vấn đề về sự tồn tại. Bởi vì
trong mọi đầu óc nào đã từng một lần biết từ bỏ sự chiêm ngưỡng thế giới tự
nhiên thuần tuý khách quan, thì có một sự ham muốn đã được khêu lên, mặc dù
vẫn còn giấu kín và một cách vô thức, nó đã có thể nhằm để hiểu được bản chất
thật của mọi sự vật, của đời sống và của hiện hữu. Và vì chỉ có điều này thôi, mà
trí tuệ trở nên thích thú như thế đó, tức là đối với một chủ thể thuần tuý về mặt
hiểu biết, mà nó đã trở thành thoát ra khỏi được mọi mục đích của ý chí; cũng
như chính chủ thể đó hiểu biết được trong tính chất thuần tuý là một cá nhân,
những mục đích, mà chỉ có một mình ý chí là ham muốn. Trong ý nghĩa này, kết
quả của sự nắm bắt được tính khách quan thuần tuý của các sự vật, là một sự thể
hiện nhiều hơn về bản chất sự sống và sự tồn tại, nhiều hơn là một sự trả lời cho
câu hỏi “Đời sống là gì?” Mọi công trình thành công và xứng đáng nhất của nghệ
thuật đều trả lời cho câu hỏi này theo cách riêng của nó, với một sự đúng đắn
hoàn hảo nhất. Nhưng tất cả mọi nghệ thuật đều chỉ nói bằng thứ ngôn ngữ hồn
