hiệu quả thực sự của chúng? Bởi vì tri thức này sẽ có kết quả là, nơi những ai đã
thủ đắc chúng, làm cho tâm hồn họ dễ quên, bởi vì họ sẽ ngưng vận dụng ký tính:
đặt niềm tin vào chữ viết, chính là nhờ vào bên ngoài, cậy vào những dấu vết xa
lạ, chứ không phải nhờ vào nội lực mà họ sẽ nhớ lại những sự vật. Như vậy ngài
đã đưa ra một phương thuốc không phải cho ký tính, mà cho việc hồi tưởng (d).
Còn về học thức, ngài chỉ đem lại cho học trò cái vẻ giống thực tại, chứ không
phải là thực tại (4); thực vậy khi, với sự giúp đỡ của ngài, họ nhét đầy những tri
thức mà không nhận được sự giáo huấn, họ sẽ có vẻ như thành thạo để xét đoán
về mọi chuyện, thay vì trong đa số thời gian họ chẳng có phán đoán nào; và ngoài
ra họ sẽ trở thành những kẻ không ai chịu nổi, bởi vì họ sẽ là những kẻ trông
giống người học thức, thay vì là những con người có học thực sự!"
PLATON, Phèdre
1. Ibis là một loài chim có hai màu đen trắng. Biểu tượng của nó tạo thành linh
tượng tương ứng với thần Thoth.
2. Những phát minh mà Gorgias công khai gán cho một nhân vật tên là
Galamède.
3. Thần của thành Thèbes, về sau được đồng hoá với thần mặt trời Ra.
4. Như vậy, ở đây Hermès chỉ là một biện giả. Lý tưởng của các biện giả về một
kiến thức phổ quát do văn tự đem lại chỉ là một thứ giả danh khoa học mà thôi.
a. Thành phố vùng châu thổ sông Nil.
b. Theuth là cách chuyển tả qua chữ Hy Lạp của Thoth và không ai khác hơn là
Hermès. Khi thần Typhon tấn công làm loạn thiên đình thì chư thần chạy trốn
sang Ai Cập. Apollon hoá thân vào con điều hâu, Dionàysos thành con dê,
Hèrmès thành con hạc…
c. Sự lợi ích là thước đo điều thiện.
d. Vô tình thần Theuth - Hermès đã giao cho chữ viết một giá trị về ký tính.
KÝ TÍNH VÀ CHỮ VIẾT
