của tình cảm. Sức mạnh của nó được thay thế bởi một sức mạnh khác không có
tương quan hay ràng buộc tất yếu nào với thân xác, trở thành xa lạ với đau khổ,
đồng thời cao hơn tâm hồn đồng hoá với nó và tư duy hoá vào trong đó, trong
một số trạng thái.
MAINE DE BIRAN, Những tiểu luận mới về nhân loại học.
* Pascal phân biệt ba giới (trois ordres) là:
· Nhục giới (odre des corps, ordre de la chair)
· Tri giới (ordre de l’esprit)
· Từ ái giới/ minh trí giới (ordre de la charité/ ordre de la sagesse).
RAVAISSON
(1813 - 1900)
Félix Ravaisson vừa đúng hai mươi lăm tuổi (năm 1838) khi ông bảo vệ luận án
tiến sĩ Về tập quán (xuất bản năm 1894). Công trình này được đánh dấu bởi ảnh
hưởng của Aristote và của Maine de Biran, và trong một mức độ nào đấy, của
Schelling, và được hậu thuẫn bởi nguồn thông tin y học phong phú (hồn linh
thuyết của Stahl và hoạt lực luận của trường phái Montpellier).
Trên thực tế, Ravaisson là người theo Aristote một cách sâu xa. Vả chăng ba năm
trước đó ông đã trình một luận văn được lưu ý về triết học Aristote. Tác phẩm lớn
của ông Khảo luận về Siêu hình học của Aristote ra đời trong khoảng từ 1837 đến
1846, rồi 1867 là quyển Tường trình về triết học Pháp thế kỷ XIX.
Thù ghét thói chuyên chế của Victor Cousin, Raivaisson không đi dạy triết mà đi
làm công chức cao cấp về ngành quản trị thư viện, rồi bên ngành Mỹ thuật, trước
khi được bổ nhiệm Quản thủ đồ cổ ở bảo tàng Louvre. Nhưng thiện hướng thứ
nhì này của Raivaisson - ông còn là hoạ sĩ với cuộc đời dâng hiến cho khoa khảo
cổ học, sư phạm và lịch sử mỹ thuật, những suy niệm về pho tượng Vénus de
Milo và về thiên tài của Léonard de Vinci, không hề làm ông rời xa triết lý, như
di tác Chúc thư triết học (1901) của ông chứng tỏ.
