nơi cơ thể người theo tỷ lệ tốt nhất, giữa chúng với nhau và với toàn thể. Chẳng
hạn chính nơi cơ thể người mà những chi khác nhau có kích thước và sức lực
chúng đáp ứng tốt nhất với những kích thước và sức lực, với nhau và giữa thân
mình với đầu. Nhưng tính cân đối chưa đủ để tạo nên vẻ đẹp; còn phải có cái gì
hơn thế như Plotin đã nói (4): tồn tại của cái đó do chuyển động làm chứng.
Chuyển động được đánh giá bởi thời gian và số lượng. Đó là điều mà từ
eurythmie (phối hợp đắc nghi) muốn nói. Tiết điệu là số lượng, và có nghĩa là
một vật được đánh giá bởi tình cảm hơn là bởi phán đoán. Chuyển động thực hiện
tốt và cảm năng đánh giá như thế, đó là vẻ duyên dáng. Sự sống, con số, vẻ duyên
dáng, đó là cái thực sự tạo ra vẻ đẹp trong khi hoàn thiện nó (b). Và đó là điều
thiên nhiên chứng tỏ, hơn đâu hết, nơi khuôn mặt người.
Félix RAIVAISSON, Chúc thư triết học.
1. La Fontaine, Adonis.
2. Chuyển động là chứng nhân của sự sống, nó biểu thị tâm hồn hơn là hình thức;
còn chỉ riêng sự hài hoà không thôi nó có một cái gì đó khô cứng.
3. Kiến trúc sư Lamã, thế kỷ I trước Công nguyên.
4. Plotin trong Ennéades, VI-VII 22.
a. Sự hoàn hảo của cơ thể người đặt vương miện cho công trình của thiên nhiên.
Ở đó hiện ra rõ ràng nhất sự phối hợp đắc nghi những thành phần và toàn thể.
b. Đối nghịch mặc nhiên với quan niệm của Victor Cousin về cái đẹp. Cái đẹp
không được giải thích bằng Ý niệm kiểu Platon mà Ravaisson cho là đồng nghĩa
với tính tổng quát và trừu tượng.
COMTE
(1798 - 1857)
Nguyên quán ở Montpellier, vào năm 1814 Auguste Comte thi đỗ vào trường
Bách Khoa Paris. Từ 1817 đến 1824, ông làm thư ký riêng cho Saint Simon,
trước khi đi dạy toán học. Năm 1826, ông bắt đầu trình bày những bài giảng trong
