1. Lưu ý mọi xoay vòng/ phản phục này (retournements) theo dòng văn mạch -
Đó là ngôn ngữ của quá trình phi phóng thể hoá (désaliénation)
2. Như vậy ý tưởng về siêu việt tính thiêng liêng (la transcendance divine) được
giải thích bởi và trong tính nội tại (l’immanence). "Thời hiện đại có nhiệm vụ
thực hiện và nhân hoá Thượng Đế - biến đổi và dung hoá thần học thành nhân
học" (Những nguyên lí của một triết học cho tương lai).
3. Thế tục hoá thần học
4. Sự phóng thể (Aliénation)
5. Tiếng Đức entašussertes là ngoại tại hoá (extériorisé). Nơi Hegel từ này thường
được dùng theo nghĩa phóng thể (aliéné).
YẾU TÍNH CỦA TÔN GIÁO (L’essence de laReligion)
Trong khoảng 100 trang, sau quyển Yếu tính của cơ đốc giáo, sự phê phán của
Feuerbach ngả sang hướng duy nhiên (naturaliste) và nói chung, lại không tân kỳ
bằng: tôn giáo phát sinh từ cảm thức về sự lệ thuộc mà con người cảm thấy đối
với thiên nhiên nó vượt qua con người từ mọi mặt. Thượng Đế chính là thiên
nhiên được nhân vị hoá (Dieu est la nature personnifiée).
Sự hoàn hảo là sự thoả mãn lẫn nhau những nhu cầu
Người ta không thể suy nghĩ về những phẩm chất của một hữu thể mà không nghĩ
đến tương quan của chúng với những đối vật hay một hữu thể khác. Những ý
tưởng về hữu thể thiêng liêng duy nhất, tinh thần hoàn hảo, thân xác bất tử và bất
hoại đều là sản phẩm của trí tưởng tượng và chúng thật mâu thuẫn. Tính tương hỗ
(la réciprocité) của những nhu cầu và những hưởng thụ (được yêu/ yêu), đó là sự
hoàn hảo nơi trần gian.
Cũng giống như thân xác thuộc trời (1) là một thân xác nhưng không có gì tạo
thành một thân xác, cũng vậy hữu thể thiêng liêng là một hữu thể nhân vị mà
không có tính nhân vị, thực mà không có thực tính, sống mà không có sự sống.
Cũng giống như thân xác thuộc trời có tất cả mọi cơ quan, nhưng không mục
đích, không nền tảng và không nhu cầu, cũng vậy hữu thể thiêng liêng có tất cả
