của một thứ "khán giả vô tư" (un spectateur désintéressé) đối với chính cuộc đời
mình và mọi hoàn cảnh, thì "bước nhảy" này (một khái niệm của Kierkegaard)
cũng chỉ mới chuẩn bị cho con người một bước nhảy thứ nhì qua đó con người
đối diện - trên cách thức của phản tư, của sự "khai minh tồn sinh" - với những
hoàn cảnh-giới hạn (Grenzsituation) mà không một tồn sinh khả hữu nào có thể
trừu xuất: nỗi đau khổ, sự thất bại, sự va chạm, thân phận tử vong v.v… Nhưng
những hoàn cảnh - giới hạn chỉ thực sự được sống như thế với cái giá của một
bước nhảy thứ ba sẽ cho phép chúng ta tiếp cận một tiến trình đặc dị sản sinh từ
giữa lòng cuộc đời. Nằm trong tiến trình đó, tôi không còn một quan tâm cá nhân,
thường nghiệm, hữu hạn nhưng là một quan tâm vô hạn: tồn sinh, từ tiềm thể mà
nó là trước cuộc khai tâm vào ba bước nhảy này, trở thành tồn sinh hiển thể. Triết
học về tồn sinh của Karl Jaspers là một lời mời gọi tham dự cuộc trải nghiệm khắt
khe về những giới hạn (expérience des limites).
Mặc dầu ở trong thế giới, tôi có thể tự đặt mình đối diện với mọi vật. Nếu tôi
không muốn hoà nhập vào thế cuộc đảo điên, tôi vẫn có khả năng vừa tại thế vừa
ly thế (j’ ai la possibilité d’être à la fois dans le monde et à l’ extérieur de lui) bao
lâu mà, không phải như một chủ thể hiện sinh, mà bởi tư tưởng, tôi vươn tới điểm
Archimède (1) từ đó tôi thấy và biết cái gì đang hiện hữu. Với một sự độc lập
đáng ngạc nhiên ngay dầu nếu nó trống rỗng, tôi tự đặt mình đối diện với chính
cuộc sống thường nghiệm của mình như một cái gì xa lạ. Với tư cách là chính tôi,
tôi lại như ở ngoài cuộc đời mình, và, từ đó, tôi thâm nhập vào thế giới để định
hướng tôi trong đó, không chỉ như là hữu thể hiện sinh, nhắm đến những mục tiêu
đặc thù trong những hoàn cảnh của riêng tôi, mà với tính cách là chính tôi để biết
tất cả và cái toàn thể, một hiểu biết tự đủ cho nó.
Như thế tôi chinh phục hữu thể riêng tư của mình trong cô đơn tuyệt đối. Tất cả
mọi chuyện diễn ra trong thế giới đều có vấn đề, tất cả và kể cả đời sống thường
nghiệm của tôi bị đắm tàu, và tuy thế tôi vẫn đứng bên ngoài thế giới, đối diện
với chính mình, như một hòn đảo bé tí teo giữa đại dương mênh mông, từ đó tôi
nhìn thấy thế giới không mục đích, như trong một không khí di động, rơi vào
trong vô tận vô biên. Không có gì thực sự quan trọng với tôi, nhưng tôi nhìn tất
cả với ý thức về kiến thức của tôi, là chỗ dựa chắc chắn cho tôi. Trong tính toàn
cầu này của hữu thể tôi đóng kính trong chính nó, tôi là ý chí muốn biết trong phổ
quát tính của nó. Tôi xem xét một cách kiên quyết cái gì có tính tích cực, cái gì
