như thế có thể xảy ra trên thực tế. Một thí dụ về ảo tưởng biến thành sai lầm là
đức tin của Christophe Columb cho rằng chuyến hải trình mang ông đến Ấn Độ.
Cho dù tôn giáo là ảo tưởng thì tại sao lại không chấp nhận ảo tưởng vì tôn giáo
mang lại nguồn an ủi cho nhiều người? Trả lời của Freud là, việc chấp nhận niềm
tin dựa vào nền tảng nhu cầu tâm lý hơn là dựa vào nền tảng chứng cứ và lý trí
khoa học là thiếu trách nhiệm về phương diện tri thức. "Không biết là không biết,
không có quyền tin vào bất cứ điều gì có thể bắt nguồn từ đó… Công việc khoa
học là con đường duy nhất có thể dẫn chúng ta đến tri thức thực tại nằm ngoài
chúng ta". Nếu chúng ta có được kiến thức về thế giới và giải quyết được các vấn
đề sống chung trong xã hội. Được làm việc và sử dụng trí tuệ của chúng ta thì tốt
hơn là chạy trốn vào việc thực hiện những ước muốn ấu trĩ.
… Nếu chúng ta hướng sự chú ý sang cội nguồn tâm thần (origine psychique) của
các quan niệm tôn giáo chúng ta sẽ xem đến các quan niệm này, được đưa ra làm
bài giảng, không phải là các chất kết tủa của kinh nghiệm hay các thành quả cuối
cùng của tư duy: Chúng là các ảo tưởng, những đáp ứng các ước mong xa xưa
nhất, mạnh mẽ nhất và cấp bách nhất của nhân loại. Bí mật sức mạnh của chúng
nằm trong sức mạnh của những ước mong đó. Như chúng ta đã biết ấn tượng kinh
hãi về tình trạng không tự lực được trong thời thơ ấu khuấy động nhu cầu cần
được bảo vệ - cần bảo vệ qua tình yêu - được cung cấp bởi người cha; và sự nhận
ra rằng tình trạng không tự lực được này kéo dài suốt cuộc đời làm cho việc đeo
bám vào sự hiện hữu của người cha thành cần thiết, nhưng giai đoạn này cần một
người có quyền lực hơn. Do đó, luật nhân từ của một Thượng đế quan phòng sẽ
làm dịu đi nỗi sợ hãi của chúng ta về các mối nguy hiểm trong cuộc đời; việc
thiết lập một trật tự đạo đức trong thế giới bảo đảm đáp ứng các nhu cầu về công
bằng, mà thường vẫn không được đáp ứng trong nền văn minh nhân loại; và việc
kéo dài sự hiện hữu trần thế trong đời sống tương lai đưa tới cơ cấu cục bộ và tạm
thời, trong đó các đáp ứng ước mong này sẽ xảy ra. Đáp án cho các điều bí ẩn
kích thích ham hiểu biết của con người, như vũ trụ khởi đầu thế nào hoặc đâu là
mối quan hệ giữa thể xác và linh hồn chẳng hạn, được phát triển theo đúng những
thừa nhận cơ bản của hệ thống này. Nó là sự giải phóng to lớn cho tâm thần mỗi
cá nhân nếu các xung đột thời thơ ấu phát sinh từ mặc cảm người cha(một bộ các
cảm giác tương tác hướng tới và các quan niệm về cha của một người được hình
thành trong thời thơ ấu và ảnh hưởng đến tư cách đạo đức suốt cuộc đời. Các cảm