Gadamer
(Sinh 1900 …)
Hans-Georg Gadamer, sinh ở Marburg năm 1900, học triết ở Breslau và ở
Marburg với Paul Natorp và Niclolað Hartman. Năm 1922, ông trình luận văn
Cao học về Platon. Từ 1923 ông học triết với Husserl rồi với Heidegger, ở
Fribourg-en-Brisgau và ở Marburg, rồi triết học cổ điển với Paul Friedlašnder.
Luận án tiến sĩ của ông (1929) - dưới sự hướng dẫn của Heidegger - nghiên cứu
triết học Hy Lạp. Giáo sư ở Leipzig (1938), rồi ở Francfort (1947), và từ 1949, ở
Heidelberg, ông là tác giả nhiều công trình nghiên cứu về các triết gia trước
Socrate, về Platon, Aristote, Hegel, Husserl và Heidegger.
Sự nghiệp của Hans-Georg Gadamer không thể tách rời với việc bình luận liên
tục về truyền thống lớn của triết học; tuy nhiên nó đạt đến đỉnh cao với tác phẩm
lớn trong đó ông đưa ra một phác thảo mạnh mẽ về những đường nét lớn của một
"tường chú học triết lý": đó là quyển Chân lý và phương pháp (Vérité et méthode)
với ba lần xuất bản kế tiếp, được tăng bổ (1960, 1965, 1972).
Triết học của Hans-Georg Gadamer nằm trong truyền thống lớn của "tường chú
học" Đức mà người góp công đầu tiên để sáng lập nên là triết gia và nhà thần học
Friedrich Schleiermacher (1768-1834), và có người kế thừa, trong lãnh vực "các
khoa học tinh thần" (les sciences de l’esprit) là Wilhelm Dilthey (1833-1911).
Nhưng Gadamer cũng đứng vào trong truyền thống" hiện tượng luận" và "phân
tích pháp phổ sinh" (analytique existentiale): cũng chính trong lãnh vực tường
chú học mà Heigegger, trong Hữu thể và Thời gian, đem lại cho hiện tượng luận,
mà hữu thể học nền tảng cần đến, phải tìm thấy nguồn gốc của suy niệm về "vòng
tròn tường chú học" mà cách đặt vấn đề của Chân lý và phương pháp khơi nguồn
cảm hứng.
Giá trị triết học của Gadamer là khai triển rộng rãi những hậu quả của nội tại tính
của con người (l’immanence de l’homme) đến hoàn cảnh giải thích (situation
d’interprétation) trong đó, bằng những cách thức đa dạng, tính tức thời cốt yếu và
phổ quát đến chân lý, đưa nó vào. *
