2. Đó là lý do tại sao việc giảng dạy ở học viện Lycée trong năm dự bị phải học
Phân tích học, nghĩa là Tam đoạn luận.
3. Tên gọi Minh trí.
Siêu hình học, khoa học về hữu thể như là hữu thể
(La Métaphysique, science de l’être entant qu’être)
Siêu hình học là triết học đệ nhất, so với Vật lý học là triết học đệ nhị. Bởi vì
Thượng đế là nguyên lý của chuyển động (là đệ nhất động cơ) và đồng thời lại là
nguyên lý bất động, cứu cánh mà cũng là nguồn gốc của các mô thể, Siêu hình
học trước tiên là thần học. Nhưng nó cũng là khoa học về hữu thể như là hữu thể,
nghĩa là hữu thể học (ontologie).
Có gì khác biệt giữa thần học và hữu thể học? Ontologie là từ Hy Lạp lập thành
bởi On, hiện tại phân từ của động từ einai (là hiện hữu) - On vẫn thường được
dịch ra tiếng Pháp là Être, song chính xác hơn thì phải là Étant (đang là, cái đang
hiện hữu). Tuy nhiên ta cần nhớ lại rằng đối với Aristote, cả Hữu thể lẫn Nhất thể
đều không có thực tính bản thể (réalité substantielle). Hữu thể học sẽ khảo sát
hữu thể như là hữu thể, trong tính cách đính kết với tất cả và với mỗi hữu thể theo
cách của nó, và xuất hiện như một khoa học. Tất nhiên khoa học này không thể là
diễn dịch: không hề có chứng minh về hữu thể cũng như không có chứng minh về
yếu tính. Nhưng nó vẫn là một kiến thức phổ quát về nguyên lý, cùng một trật với
điều Aristote gọi là minh trí (xem bản văn trước).
Có một khoa học nghiên cứu hữu thể như là hữu thể, và những thuộc tính thuộc
về hữu thể một cách thiết yếu. Nó không lẫn lộn với các khoa học đặc thù nào, vì
không có một khoa học nào trong số những khoa học này khảo sát một cách tổng
quát Hữu thể như là hữu thể, mà chúng chỉ cắt một phần của Hữu thể để nghiên
cứu: đó là trường hợp những khoa học toán học (1). Và bởi vì chúng ta tìm những
nguyên lý đầu tiên và những nguyên nhân cao nhất, rõ ràng tất yếu phải có một
vật nào đấy (2) mà các nguyên lý và các nguyên nhân này thuộc về do chính bản
tính của nó. Vậy là nếu như những ai tìm kiếm những nguyên tố của các hữu thể
(3), trong thực tế là tìm kiếm những nguyên lý tuyệt đối đầu tiên, thì những
nguyên tố mà họ tìm kiếm cũng tất yếu là những nguyên tố của Hữu thể như là