nhau; vì người đường phố và người trí thức đều nói rằng đó là hạnh phúc, và
đồng nhất hạnh phúc với việc sống tốt và hành động tốt. Nhưng người ta bất đồng
với nhau khi nói hạnh phúc là gì, và số đông không cắt nghĩa cùng một kiểu như
những người khôn ngoan. Với số đông, hạnh phúc là những điều cụ thể và hiển
nhiên, như khoái lạc, của cải, hay danh dự; nhưng mỗi người lại nghĩ một kiểu -
và nhiều khi thậm chí cùng một người lại đồng nhất nó với các điều khác nhau,
với sức khoẻ khi họ bệnh tật, với của cải khi họ nghèo túng, nhưng vì ý thức sự
ngu dốt của mình, họ thán phục những người đề cao những ý niệm vĩ đại vượt
quá sự hiểu biết của họ. Vậy có người nghĩ rằng ngoài những cái thiện đối với
nhiều người này, còn có một cái thiện khác có giá trị tự tại và tạo ra cái thiện cho
tất cả các cái thiện kia…
Chúng ta hãy trở lại với cái thiện chúng ta đang tìm kiếm, và hỏi xem nó có thể là
cái gì. Có vẻ nó khác nhau trong các hành động và nghệ thuật khác nhau; nó khác
trong y học, trong nghệ thuật quân sự, và trong các nghệ thuật khác. Vậy cái thiện
của mỗi nghệ thuật là gì? Chắc chắn nó là cái mà mọi cái gì khác được làm vì nó.
Trong y học, nó là sức khoẻ, trong quân sự là chiến thắng, trong kiến trúc là nhà
cửa, trong các lĩnh vực khác là một cái gì khác, và trong mọi hành động là mục
đích; vì mọi người làm bất cứ điều gì họ làm là vì mục đích này. Do đó, nếu có
một mục đích cho mọi việc chúng ta làm, thì mục đích này sẽ là cái thiện đạt
được bằng hành động, và nếu có nhiều hơn một mục đích, các mục đích này sẽ là
cái thiện có thể đạt được bằng hành động.
Như thế, bằng những đường lối khác nhau, lý luận của chúng ta đã đạt tới cùng
một điểm; nhưng chúng ta phải diễn tả điều này rõ hơn nữa. Vì hiển nhiên có
nhiều chứ không phải chỉ có một mục đích, và chúng ta chọn một số trong đó (ví
dụ: tiền bạc, cây sáo, và nói chung là các nhạc khí) vì một cái gì khác, cho nên rõ
ràng không phải mọi mục đích đều là mục đích cuối cùng; nhưng điều thiện chính
hiển nhiên là cái gì chung cuộc. Do đó nếu chỉ có một mục đích chung cuộc, mục
đích này phải là cái mà chúng ta tìm kiếm, và nếu có nhiều hơn một mục đích
chung cuộc, thì mục đích chung cuộc nhất sẽ là cái mà chúng ta tìm kiếm. Bây
giờ chúng ta sẽ gọi cái đáng được tìm kiếm vì chính nó là mục đích chung cuộc
hơn cái đáng được tìm kiếm vì một cái gì khác, và cái không bao giờ được ước
muốn vì một cái gì khác là mục đích chung cuộc hơn những cái được ước muốn
vừa vì chính nó vừa vì những cái khác, và do đó chúng ta gọi là mục đích chung
