2. Như vậy poièsis tự nhiên không phải là một hoạt động thực tiễn (praxis).
3. Logos (lý trí cao cấp - hay Ngôi lời của Trí tuệ) là linh hồn; còn thiên nhiên là
lý trí cấp thấp.
4. Trong trường hợp này nó sẽ là lý trí cao cấp chứ không chỉ đơn thuần là thiên
nhiên.
Vẻ đẹp và vẻ duyên dáng (La beauté et la grâce)
Vẻ đẹp không chỉ dành riêng cho thế giới khả niệm. Tâm hồn giao cảm với vẻ
đẹp nhắc nhở nó hoài niệm về Nhất thể. Và khi Nhất thể đến kích hoạt hữu thể
khả giác, nó giới thiệu, bởi sự ban tặng khả ái này, vẻ duyên dáng thẩm mỹ nơi
nó.
Khi người ta nhìn thấy ánh sáng này, người ta hướng về những cái khả niệm,
người ta quyến luyến với ánh sáng lan toả trên chúng và người ta hân thưởng nó,
cũng như, nơi trần gian này, người ta cảm thấy tình yêu, không phải đối với chính
những thân xác, mà với vẻ đẹp phản chiếu nơi chúng. Mỗi vật khả niệm, bởi tự
thân, là chính nó (chaque intelligible est par lui_même ce qu’il est); nhưng nó chỉ
trở thành đối tượng của ước muốn nếu điều thiện làm cho nó ngời sáng lóng lánh,
bằng cách ban cho nó nhiều vẻ duyên dáng (1) như nó ban tặng tình yêu cho kẻ
khát vọng. Tâm hồn nhận nơi mình một lưu xuất (émanation) (2) từ trời cao; nó
rung động; nó được kích thích bởi mũi kim châm của lòng khát vọng, và tình yêu
nẩy sinh trong tâm hồn. Trước đây linh hồn chẳng hề bị lôi cuốn về phía trí tuệ,
dầu cho trí tuệ có vẻ đẹp đến như thế nào; trí tuệ chỉ có một vẻ đẹp trơ lỳ trước
khi nhận được ánh sáng của điều thiện; còn chính linh hồn cũng vật vờ uể oải (3);
nó vẫn trơ lỳ, mặc dầu trí tuệ có hiện diện, nó vẫn lười suy nghĩ. Nhưng ngay khi
nhiệt khí trên trời cao lôi cuốn, nó được truyền sức mạnh, nó thức giấc, như được
chắp thêm đôi cánh, nó nâng mình lên cao, nhẹ nhàng khinh khoái biết bao,
hướng về một đối tượng cao hơn, nhờ vào hoài niệm mà nó còn lưu giữ về đối
tượng kia. Và chừng nào còn những đối tượng cao hơn đối tượng hiện thời của
nó, nó còn bay lên, được nâng cao bởi đấng đã ban cho nó tình yêu. Nó bay cao
hơn trí tuệ, và nếu nó không thể tiếp tục hành trình của nó cao hơn điều thiện,
chính là bởi vì làm sao có cái gì cao hơn điều thiện? Nếu nó dừng lại nơi trí tuệ,
