là thấp thì đối với họ là cao. Ánh sáng và bóng tối cùng chia đều vũ trụ, nóng và
lạnh, khô và ẩm cũng làm như thế. Khi nóng thắng thế, đó là mùa hè, khi khô
thắng thế, đó là mùa xuân, khi lạnh thắng thế, đó là mùa đông; khi ẩm thắng thế
đó là mùa thu. Khi tất cả quân bình thì chúng ta biết đến những thời khắc đẹp
nhất trong năm, thời gian lành mạnh nhất là vào đầu mùa xuân và ít lành mạnh
nhất đó là cuối mùa thu. Và giống như rạng đông thấy ngày mở ra, hoàng hôn
thấy ngày tàn tạ: chính điều đó làm cho buổi chiều tối không được trong sạch.
Nếu tầng khí quyển ether (10) bao quanh quả đất là tù đọng và không trong sạch
và tất cả những gì trong đó đều chịu thân phận tử vong, thì khí ether nơi những
tầng cao lại luôn luôn chuyển động, trong lành và tất cả những gì ở nơi đó đều bất
tử và thiêng liêng. Mặt Trời, Mặt Trăng và tất cả những vì tinh tú khác đều là các
vị thần, bởi vì cái nóng giữ ưu thế ở những nơi đó và cái nóng là cỗi nguồn sự
sống. Mặt Trăng nhận ánh sáng từ Mặt Trời (11). Con người cũng có họ hàng với
thần linh trong mức độ mà con người tham thông vào cái nóng.
Thượng đế và Định mệnh. Thượng đế ban bố sự Quan phòng (Providence) cho
chúng ta. Định mệnh là cỗi nguồn tính phối trí của vạn hữu, cho toàn bộ cũng như
cho từng thành phần. Tia ánh sáng của Mặt Trời xuyên thấu qua tầng khí ether
dầu nó lạnh hay đặc (họ gọi không khí là ether lạnh và biển và những gì ẩm ướt là
éther đặc). Tia ánh sáng xuyên thấu đến cả những tầng sâu nhất và, vì lý do đó,
đem lại sự sống cho vạn vật. Bởi vì những gì tham thông vào cái nóng thì có sự
sống: đó là điều khiến cho cây cối cũng sống động. Nhưng đừng tưởng rằng tất cả
đều có linh hồn. Thực ra hồn thảo mộc là một phần nhỏ được tách ra vừa từ ether
nóng vừa từ ether lạnh; nó khác với đời sống động vật bởi vì nơi nó có sự pha
trộn cả ether lạnh. Hơn nữa, linh hồn thì bất tử bởi vì cái gốc từ đó nó là thành
phần, thì bất tử.
Sự sinh sản những động vật. Còn về những sinh vật, chúng sinh sản ra nhau bằng
phương tiện thụ tinh, bởi vì hiện tượng ngẫu sinh (la génération spontanée) từ đất
không có thực (12). Tinh dịch có hơi ẩm và nóng. Từ khi đi vào trong tử cung, thì
từ đó thoát ra huyết thanh và chất dịch tạo thành xương, thịt, gân, lông và toàn thể
thân xác và từ hơi ẩm tạo ra hồn và các giác quan. Sự đông đặc ban đầu được tạo
thành và tượng hình vào khoảng bốn mươi ngày, bào thai được cấu thành hoàn
chỉnh vào khoảng bảy, chín hoặc mười tháng, tuỳ theo những tương quan hoà
điệu (13), lúc đó được cho ra đời. Nó mang trong mình tất cả những tương quan
