Áp dụng cho câu hỏi: "Tại sao lại có cái gì đó thay vì chẳng có cái gì?" cho tất cả
cái gì tồn tại, là tự đày đoạ mình vào tình huống nan giải - đặt vấn đề nguyên
nhân của Thượng đế - một vấn đề trống rỗng về phương diện siêu hình học. Ở đó,
người ta định nghĩa Thượng đế như là "causa sui" (nguyên nhân tự thân) - nghĩa
là nói mà chẳng nói gì cả!
Khi Aristote nói rằng siêu hình học là khoa học về những nguyên lý và những
nguyên nhân của hữu thể như là hữu thể, ta không nên hiểu rằng hữu thể, theo
nghĩa tuyệt đối, có được những nguyên nhân và những nguyên lý đến độ rằng
hữu thể như một toàn bộ sẽ có một nguyên nhân biện minh cho sự kiện nó tồn tại.
Thật vậy, nếu chấp nhận điều đó, chẳng khác nào nói rằng mọi hữu thể đều có
một nguyên nhân. Bởi vì, điều gì áp dụng vào những hữu thể như là hữu thể, áp
dụng cốt yếu và phổ quát vào bất kỳ hữu thể nào. Vậy là nếu mọi hữu thể đều có
một nguyên nhân, thì chẳng có hữu thể nào sẽ có một nguyên nhân, bởi vì không
có Đệ nhất Nguyên nhân và rằng, nếu không có Đệ nhất Nguyên nhân, thì cũng
sẽ không có những nguyên nhân khác (a).
Điều Aristote nhắm đến khi nói về "những nguyên nhân và những nguyên lý của
hữu thể như là hữu thể", đó là những nguyên nhân đơn giản và cốt yếu của hữu
thể thụ tạo, nói cách khác: không phải những nguyên nhân tùy thể mà là những
nguyên nhân cốt yếu của tại_thể_tính (l’étantité) của những sự vật mà, chính vì
đó, tại_thể_tính có một nguyên nhân. Thực vậy, không có một nguyên nhân cho
tại_thể_tính của mỗi hữu thể và mọi câu hỏi về hữu thể chính nó không có một
nguyên nhân. Tôi xin giải thích: nếu người ta hỏi tại sao lại có cái gì đó trong
thiên nhiên thay vì chẳng có gì - nói cách khác: nếu người ta nói về những vật thụ
tạo - người ta có thể trả lời, và câu trả lời là: bởi vì có một Đệ nhất Động cơ bất
động và một Đệ nhất Nguyên nhân bất động (b).
Bây giờ, nếu người ta hỏi tại sao có cái gì đó thay vì chẳng có gì cả trong toàn bộ
vũ trụ của hữu thể, không một câu trả lời nào có thể được đưa ra; bởi vì đặt câu
hỏi này thì cũng chẳng khác nào tự hỏi tại sao có một Thượng đế thay vì chẳng có
Thượng đế nào - và với điều đó đúng là không có nguyên nhân. Đó là lý do tại
sao tôi nghĩ rằng mọi câu hỏi không tất yếu có một nguyên nhân (1) - cũng như
mọi hữu thể.*
