với vật ném đi chuyển động bởi người ném, và rằng không khí đó, đến lượt nó,
lại làm cho một khối không khí khác chuyển động, và cứ thế tiếp tục, cho đến
một cự ly nào đó. Khối không khí đầu tiên làm chuyển động vật phóng đi đến
khối không khí thứ nhì, khối thứ nhì chuyển đến khối thứ ba và cứ thế tiếp tục.
Đó là lý do tại sao Aristote nói rằng không có một động cơ duy nhất mà là một
chuỗi những động cơ kề cận nhau, "và rằng chính chuyển động không hề liên tục,
ngay dù nó có vẻ biểu kiến như thế, bởi vì, thực ra, những sự vật mà nó liên quan
đến thì hoặc là liên tục nhau hoặc là tiếp xúc nhau".
JEAN BURIDAN, Những vấn đề về Vật lý học.
Phê phán Aristote
Buridan chỉ ra những điểm bất cập và mâu thuẫn trong lý thuyết của Aristote.
Ý kiến và giả thuyết của Aristote đối với tôi cũng phi lý như là cáchgiải thích thứ
nhất (1).
Ý kiến của Aristote không cho phép giải thích cái gì làm cho bàn xoay hay con
vụ tiếp tục quay một khi bàn tay cho chúng sự chuyển động đầu tiên đã rút ra.
Thực vậy, chúng ta giả sử rằng người ta dùng một tấm vải lớn bọc kín quanh bàn
xoay để cách ly nó với không khí chung quanh, thì nó vẫn sẽ tiếp tục chuyển
động, vẫn sẽ tiếp tục xoay. Như vậy không phải không khí làm nó chuyển động.
Cũng vậy, một con thuyền tiếp tục di chuyển sau khi những người kéo thyuền đã
ngưng kéo nó và không phải không khí làm nó di chuyển…
Hơn nữa, ngay dù bị dao động mãnh liệt, không khí vẫn còn dễ dàng bị phân chia.
Trong những điều kiện đó, làm thế nào mà một mình nó có thể mang một hòn đá
nặng cả mấy trăm ký do một máy bắn đá phóng đi?
Hơn nữa: người ta có thể với bàn tay không làm dao động không khí chung quanh
rất nhanh và ngay cả còn nhanh hơn là khi cầm một viên đá mà người ta sắp sửa
ném đi. Vậy nếu như, chỉ với tốc độ của chuyển động, không khí có đủ sức mạnh
để chuyển động nhanh chóng hòn đá này, thì hình như là nếu tôi đẩy về phía bạn
