linh của thánh Ignace de Loyola. Quyển Enchiridion là một thành công lớn.
Thế giới khả giác và thế giới khả niệm
Mang dấu ấn sâu đậm từ ảnh hưởng của Platon và tân thuyết Platon (như học
thuyết về các ý niệm và vũ trụ nguyên thủy luận siêu hình của Plotin) và toan tính
hoà giải nền triết học cổ đại này với những điều giáo huấn Cơ đốc giáo, Érasme
phát biểu qua những dòng sau đây một vài quy tắc tổng quát của tôn giáo đích
thực.
Hãy tưởng tượng có hai thế giới, một khả niệm và một khả giác (1). Một thế giới
khả niệm, cũng có thể gọi là thế giới của những thiên thần (2) nơi Thiên Chúa
ngự trị cùng với những linh hồn hạnh phúc; một thế giới khả giác, cùng có thể gọi
là những vòm trời (3) và tất cả những gì chứa đựng trong chúng. Ngoài ra còn có
con người như một thứ thế giới thứ ba, tham thông vào hai thế giới kia, thấy được
qua thân thể, nhưng không thấy được linh hồn. Bây giờ bởi vì chúng ta du hành
(4) trong thế giới khả giác, chúng ta không bao giờ được ngừng nghỉ, nhưng tất
cả những gì cung ứng cho các giác quan, quy chiếu về đó, bởi một cách tiếp cận
thích hợp hoặc là về thế giới thiên thần, hoặc là về những tập tục và phần của con
người thông ứng với thiên thần… Tất cả những ảnh hưởng mà thế giới bên trên
tác động đến trái đất, còn Thiên Chúa tác động chúng lên tâm hồn của bạn.
ÉRASME, Thủ bản của chiến binh Cơ đốc giáo.
1. Ảnh hưởng của Platon.
2. Ảnh hưởng của tân thuyết Platon và Cơ đốc giáo.
3. Thế giới của vật lý thiên thể.
4. Con người là kẻ lữ hành (homo viator).
* CA NGỢI CUỒNG ĐIÊN (Éloge de la Folie)
Không một tác phẩm nào khác của văn học thời Phục hưng - và có lẽ trong văn
chương thế giới - lại đồng thời thường được trích dẫn và cũng thường bị hiểu lầm
đến thế, hay ít ra là phải chịu nhiều cách kiến giải rất khác nhau đến thế, thường
