chúng. Do thận trọng, ông hoà giải với các bên vào năm 1589, và mất ở Laon
năm 1596.
CỘNG HOÀ (La République)
Sáu quyển của bộ sách Cộng hoà cho ta thấy tầm cỡ kiến thức bách khoa của
Bodin và nêu ra ý nghĩa nền triết lý chính trị của ông bằng cách cách định vị nó
so với những "người xưa" như Aristote và Thomas d’Aquin và với những "người
nay" như Machiavel và Thomas More. Trong lãnh vực đó, Bodin chứng tỏ rõ
ràng mình là một triết gia dấn thân (un philosophe engagé). Việc lý thuyết hoá
cho Chủ quyền (la Souveraineté) mà ông khai triển trong lúc trình bày nó như là
cái đem lại hình hài cho Cộng hoà (Res publica), trong đầu óc ông, là nhằm mang
lại cho chế độ quân chủ ở Pháp một nền tảng học thuyết vững chắc. Như thế ông
đặt một trong những viên đá đầu tiên cho Nhà nước hiện đại, trung ưông tập
quyền, điều này có nghĩa là thời của các ông vua thần thánh đã vĩnh viễn bị vượt
qua.
Nhưng nơi Bodin, nhà siêu hình học còn sâu sắc hơn là pháp gia và nhà chính trị
học: trong quan niệm của ông về quyền chính trị, chủ nghĩa nhân văn và chủ
nghĩa tự nhiên phối hợp nhau. Ở trung tâm của tác phẩm, mà ý tưởng về thái hoà
vũ trụ, vay mượn từ Pythagore và từ Platon, chế ngự, ý niệm về chủ quyền khẳng
định như là giá đỡ của công lý hoà hợp, nó tạo ra những chính quyền đúng đắn.
Minh quân là vị vua làm cho công lý ngự trị trong vương quốc mình khiến cho,
như trong một bài thơ thế giới, những bất hoà trộn lẫn vào nhau để tạo ra những
hoà điệu toàn hảo nhất. Lúc đó chính trị là một thứ tụng ca thiên nhiên.
Bằng quan niệm trong đó nền triết lý chính thống (la philosophia perennis) được
diễn tả sinh động, Bodin ở rất xa chủ nghĩa giả tạo chính trị (l’artifialisme
politique) mà Hobbes sẽ khai sinh một thế kỷ sau.
Định nghĩa Cộng hoà
Từ République là chuyển tự của Res publica của các tác giả Latinh: nó chỉ, không
phải một chế độ chính trị, chẳng hạn như chế độ dân chủ, mà là sức mạnh công
cộng của Nhà nước (la puissance publique de l’État).
