a. Triết gia ở thề kỉ thứ sáu trước CN, nêu ra sự biến dịch phổ quát và hằng hữu.
b. Thần thoại cho rằng Vénus, nữ thần Tình ái, là người tình của Mars, thần
Chiến tranh.
c. Saturne là cha của Jupiter.
RAMUS (1515-1572)
Giáo sư ở học viện Pháp quốc (Collège de France) năm 1551, Ramus không chỉ
cố gắng phản bác Aristote để bênh vực Platon mà còn đề ra một phương pháp tư
duy mới, được biết dưới cái tên Biện chứng pháp: Khoa này hệ tại ở chỗ, từ một
thứ lô-gích tự nhiên, đặt dấu nhấn trên sự thực tập, dựa vào một vài nhà văn lớn
thời Thượng cổ - như Platon hay Cicéron - những người đã, bằng thực hành, biểu
diễn nghệ thuật soạn thảo và lí luận, và đề xướng việc khảo sát tự do. Trong biện
chứng pháp của mình, hay nghệ thuật lí luận, ông phân biệt hai phần:
1/ phát minh, với những nơi chốn, những tầng lớp lập luận (như nguyên nhân,
hậu quả, đề tài, phụ tùng, đối thể… tất cả có 10)
2/ tư thế hay phán đoán, gọi như thế vì nó chỉ ra "những con đường và những
phương tiện để phán đoán đúng".
Là nhà ngữ pháp, nhà toán học, triết gia, càng lúc càng sử dụng tiếng Pháp nhiều
hơn thay vì tiếng Latinh truyền thống Ramus mở đường cho các bộ sách Ngữ
pháp và Lô-gích học của Port-Royal, và, tổng quát hơn, cho tư tưởng hiện đại.
Chủ nghĩa Ramus nhanh chóng được truyền bá ở Bắc Âu. Việc cải đạo sang giáo
phái Calviên vào năm 1561 đem lại cho ông nhiều buồn khổ cay đắng, và cuối
cùng, vào ngày 26 tháng tám. Năm 1572, ông rơi vào sự cuồng tín, khi xảy ra
những cuộc thảm sát trong đêm thánh Barthélemy.
Khoa học đưa con người vượt lên chính mình
Trong bản văn tiếng Latinh chưa từng được xuất bản sau đây, mới được dịch gần
đây, Khoa học hay tri thức, sản phẩm thuần tuý của lí trí, được đem đối lại với
những thụ cảm và những chuyển động mơ hồ của thân xác. Mathesis nâng con
người lên đến trời cao. Người ta sẽ để ý giọng trữ tình của đoạn văn này.
