Elpino. Đúng, ông ta bị tất cả mọi người bách hại, nhưng họ là loại người nào? Ít
người khen ngợi ông ta, nhưng đây là những người tốt nhất, những anh hùng.
Ông chống đối học thuyết truyền thống không phải là học thuyết, cũng không
phải như là truyền thống mà vì học thuyết đó sai lầm. Ông bị các viện sĩ đó căm
ghét, vì không có sự thương yêu bất cứ nơi nào có sự bất đồng. Ông đang đau khổ
vì đa số chống lại tất cả những người độc lập. Do đó, người có một địa vị cao quí
luôn luôn là mục tiêu cho nhiều người. Mô tả tâm trí ông có liênquan đến những
vấn đề tư biện, tôi cho rằng ông không lo lắng dạy như ông cần phải học. Ông
xem điều đó như là tin tốt lành và hoàn toàn hài lòng khi ông biết rằng ngài muốn
dạy ông, vì mong ước của ông là học hơn là dạy. Và ông tự xem mình được trang
bị tốt để làm một học sinh hơn làm một thầy giáo…
Giordano BRUNO, Bàn về Vô hạn, Vũ trụ và thế giới.
NHỮNG CƠN CUỒNG NỘ ANH HÙNG (Des Fureurs Héroðques).
Một bản văn rất đẹp vừa đầy chất trữ tình vừa mang tính triết lí, ở đó xen lẫn
những bài thơ tuyệt tác với những bình luận bằng văn xuôi và ở đó tình yêu bi
tráng của triết gia đối lại với tình yêu thế tục tầm thường. Dưới hình thức ẩn dụ,
Cuồng Sĩ (le Furieux) - Kẻ tưởng rằng có thể đạt tới Nhất thể, suối nguồn của
mọi tượng số, của vạn hữu - thất bại, vì chàng bị thiêu đốt bởi tình yêu thái quá
của mình. Đó bởi vì rằng, trong thực tế - và cuối cùng chàng cũng nhận ra điều đó
- vô hạn luôn luôn phải được truy cầu nhưng không bao giờ đạt được, trong bất kì
cuộc tìm kiếm nào của con người. Tác phẩm này được đề tặng cho thi hào Anh,
Sir Philip Sidney.
Từ vẻ đẹp thân xác đến vẻ đẹp tinh thần.
Trong bản văn sau đây, vẻ đẹp được nhắm tới trong chính đặc tính của nó, đó là
một thực tế (hay đúng hơn một kinh nghiệm) nó diễn tả qua cái khả giác (hay
thân xác) cái vướt qua khả giác (hay tinh thần). Cách tiếp cận của người phát
ngôn cho Bruno giống cách của Marsile Ficin nhưng nguồn gốc chung là triết lí
của Plotin
… Về vấn đề này, tôi nói với bạn rằng, trong khi vẫn quyến luyến với vẻ đẹp thân
xác và tôn sùng ngoại hình, người ta vẫn có thể giữ tròn danh dự và phẩm cách,
