gian của các khí chứa đầy trong các xoang của não. Không có chỗ nào khác trong
não từ cái tuyến này, là nơi chúng có thể kết hợp với nhau như thế.
DESCARTES, Những thụ cảm của linh hồn.
1. Những linh khí động vật (les esprits animaux), loại vật chất tinh tế lưu thông
trong các dây thần kinh.
2. Nghĩa tổng quát của từ tri giác (perception) chỉ tất cả những gì mà tinh thần
thấy, bằng trí tuệ - những ý tưởng là những tri giác - hay bằng các giác quan như
vậy tinh thần tri giác, theo nghĩa tổng quát, khi nó cảm nhận nghĩa là khi nó thụ
động.
3. Những xúc cảm của tâm hồn theo nghĩa tổng quát cũng là nghĩa từ nguyên, là
những vận động của nó; những ý chí của nó, vì là những vận động, và những thụ
cảm, theo nghĩa này, cũng là những cảm xúc; những thụ cảm là những cảm xúc
theo nghĩa mạnh, đặc thù là sự lay động, khuynh đảo.
Vui vẻ và buồn sầu
Descartes thừa nhận sáu thụ cảm "đơn sơ và nguyên thuỷ", là sự cảm phục (hay
ngạc nhiên), yêu mến, oán ghét, ước ao, vui mừng, và buồn sầu. Ông định nghĩa
hai thứ sau cùng dưới đây.
Vui vẻ là một cảm động thú vị của linh hồn, chính đó là sự thụ hưởng điều lành
mà các ấn giác của óc não biểu trưng cho nó như là của nó. tôi nói là chính cảm
động ấy là sự thụ hưởng điều lành; là vì thực vậy, linh hồn không thu nhận lợi lộc
nào khác do tất cả sự lành mà nó có; và nếu nó không vì đó mà cảm thấy vui
sướng, thì có thể nói được là nó chẳng được hưởng gì hơn là nếu nó không có
chúng. Tôi lại thêm là sự lành ấy do các ấn giác của óc não biểu trưng cho nó như
của nó, để khỏi lẫn lộn sự vui vẻ ấy, nó là một thụ cảm, với sự vui vẻ thuần tuý trí
thức, căn do tự linh hồn chỉ bởi hoạt động của linh hồn, và có thể nói được là một
cảm động thú vị gây ra ở chính nó, và đó là sự thụ hưởng điều lành mà trí tuệ nó
biểu trưng như của nó. Thật ra, trong khi linh hồn kết hợp với thân thể thì sự vui
vẻ trí thức ấy hầu như không bao giờ mà không kèm theo thứ vui vẻ là một thụ
cảm; vì ngay khi mà trí tuệ ta nhận thấy là ta có sự lành nào, mặc dầu điều ấy có
