đáng giữa Đấng Sáng tạo và những vật thụ tạo là sự phân biệt giữa vô hạn và hữu
hạn.
MỆNH ĐỀ XVII
Thượng đế hành động theo những luật của bản tính mình mà thôi, và không bị sự
ép buộc nào cả.
CHỨNG MINH
Chúng ta vừa chứng minh rằng từ tất yếu tính của bản tính thần linh mà thôi, hoặc
(cũng thế) từ những luật của bản tính Ngài mà thôi, có vô vàn sự vật phát sinh, và
trong MĐ15 chúng ta đã chứng minh rằng không có Thượng đế thì chẳng có gì
hiện hữu trong Thượng đế. Như thế Ngài không thể bị sự gì bên ngoài Ngài định
đoạt hoặc thúc ép cả. Do đó, Thượng đế hành động theo những luật của bản tính
Ngài mà thôi, và không bị một luật nào định đoạt cả, là điều phải được chứng
minh…
HỆ LUẬN I
Trước tiên, từ đó có thể suy ra rằng ngoại trừ sự hoàn hảo của bản tính Ngài,
không có nguyên nhân nào, hoặc một cách ngoại tại hoặc một cách nội tại, thúc
đẩy Thượng đế hoạt động cả.
HỆ LUẬN II
Thứ hai, từ đó có thể suy ra rằng chỉ mình Thượng đế là một nguyên nhân nhưng
không (cause libre). Bởi vì chỉ mình Thượng đế hiện hữu do tất yếu tính của bản
tính của Ngài mà thôi, và hoạt động do tất yếu tính của bản tính của Ngài mà thôi.
Do đó, chỉ mình Thượng đế là nguyên nhân nhưng không, là điều phải được
chứng minh…
CHÚ GIẢI
[I] Những người khác nghĩ rằng Thượng đế là một nguyên nhân nhưng không bởi
vì Ngài có thể (theo họ nghĩ) làm cho xảy ra những sự vật mà chúng ta đã nói là
phát sinh từ bản tính của Ngài (nghĩa là hiện hữu trong bản tính của Ngài) không
