xảy ra hoặc không được Ngài tạo ra. Nhưng điều này cũng giống như họ nói rằng
Thượng đế có thể làm cho xảy ra: từ bản tính của một tam giác không thể luận ra
rằng ba góc của nó thì bằng hai góc vuông; hoặc từ một nguyên nhân nhất định
không thể luận ra hậu quả - điều này thật phi lý.
Hơn nữa, về sau với sự trợ giúp của Mệnh đề này, tôi sẽ chứng minh rằng cả trí
tuệ lẫn ý chí đều không gắn liền với bản tính của Thượng đế. Tất nhiên, tôi biết
nhiều người nghĩ rằng họ có thể chứng minh một trí năng thượng hạng và một ý
chí tự do sẽ gắn liền với bản tính của Thượng đế. Vì họ cho rằng họ biết không
thể gán cho Thượng đế sự gì hoàn hảo hơn những cái hoàn hảo nhất nơi chúng ta.
Vả lại, cho dù họ diễn đạt Thượng đế thực sự hiểu biết ở mức độ tối cao, họ vẫn
không tin Ngài có thể làm cho mọi sự, mà Ngài thực sự hiểu biết, hiện hữu. Bởi
vì họ nghĩ rằng như tế họ sẽ phá huỷ quyền năng của Thượng đế. Nếu Ngài đã tạo
dựng mọi sự trong trí năng của Ngài (họ nói), thế thì Ngài không thể tạo dựng gì
thêm nữa, cái mà họ tin là không hợp với sự toàn năng của Thượng đế. Do vậy,
họ thích chủ trương rằng Thượng đế thì dửng dưng đối với mọi sự, Ngài không
tạo dựng gì ngoài những gì Ngài được một ý chí tuyệt đối nào đó chỉ định là phải
tạo dựng.
Nhưng tôi nghĩ rằng tôi đã chứng minh đủ sáng tỏ quyền năng tối cao, hoặc bản
tính vô hạn, thì muôn vàn sự vật trong muôn vàn hình thái, nghĩa là mọi sự, tất
yếu đã được phát sinh, hoặc luôn luôn phát sinh, do cùng một tất yếu tính và
trong cùng một cách thức như từ bản tính của một tam giác, mãi mãi muôn đời,
phát sinh sự kiện ba góc của nó thì bằng hai góc vuông. Do vậy sự toàn năng của
Thượng đế từ đời đời đã hiện thực và sẽ vẫn cứ hiện thực tới muôn đời. Và như
thế, ít ra theo ý kiến của tôi, sự toàn năng của Thượng đế được duy trì một cách
hoàn hảo hơn nhiều.
Quả thật - nói thẳng ra - dường như các đối thủ của tôi phủ nhận sự toàn năng của
Thượng đế. Vì họ buộc phải thú nhận rằng Thượng đế biết vô vàn sự vật có thể
tạo dựng được, thế nhưng Ngài sẽ chẳng bao giờ có thể tạo dựng. Vì rằng, nếu
như Ngài tạo dựng mọi sự Ngài biết [là có thể tạo dựng được] Ngài sẽ (theo họ)
dốc hết sự toàn năng và tự làm cho mình trở nên bất toàn. Do đó để tiếp tục cho
rằng Thượng đế thì hoàn hảo, cùng lúc họ buộc phải tiếp tục cho rằng Ngài không
