* Xin mượn mấy câu thơ của Hàn mặc thi sĩ để diễn tả một cách hình tượng
đường bay cao vời của trí tưởng tượng (Chú thích của người dịch).
MỆNH ĐỀ XVII
Nếu thể xác của con người bị tác động bởi một hình thái gắn liền với bản tính của
một vật thể bên ngoài, thì trí khôn con người sẽ coi chính vật thể bên ngoài đó
như đang hiện hữu thực sự hoặc như đang trình diện nó, cho tới khi thể xác bị
một tác động loại trừ sự hiện hữu hoặc sự hiện diện của vật thể đó.
CHỨNG MINH
Điều này thật hiển nhiên. Bởi vì bao lâu thể xác con người bị một vật thể tác động
như thế, Trí khôn con người sẽ xem sự tác động của vật thể đó, nghĩa là nó sẽ có
một ý niệm về một hình thái thực sự hiện hữu, như một ý niệm gắn liền với bản
tính của vật thể bên ngoài, nghĩa là một ý niệm không loại trừ, nhưng lại đặt sự
hiện hữu hoặc sự hiện diện của bản tính của vật thể bên ngoài. Và như thế, Trí
khôn sẽ xem vật thể bên ngoài là thực sự hiện hữu, hoặc hiện diện, cho tới khi nó
bị tác động, v.v…, là điều phải được chứng minh…
HỆ LUẬN
Cho dù các vật thể bên ngoài mà đã có lần tác động tới thể xác con người hoặc
không hiện hữu hoặc không hiện diện, thì Trí khôn vẫn có thể xem chúng như
đang hiện diện.
CHỨNG MINH
Trong khi các vật thể bên ngoài xác định các phần lỏng của thể xác con người
như thế nên chúng thường ấn mạnh vào các phần mềm hơn, chúng làm thay đổi
bề mặt và kết quả là chúng được phản ánh một cách khác trước kia, và hơn nữa
sau này, khi các phần mềm, do chuyển động tự phát, đúng vào bề mặt mới đó
chúng sẽ được phản ảnh cùng với một cách thức như chúng đã bị các vật thể bên
ngoài đẩy vào những bề mặt đó. Như vậy, do được phản ảnh như thế nên khi tiếp
tục chuyển động chúng tác động đến thể xác con người theo cùng hình thái mà
Trí khôn con người sẽ lại nghĩ tới, nghĩa là Trí khôn sẽ lại coi các vật thể bên
